Змест

  1. Аўтабіяграфія
  2. Летапіс жыцця і дзейнасці
  3. Бібліяграфія
  4. З успамінаў Н.В. Каляды
  5. Асабістыя дакументы
  6. Фотагалерэя
  7. У памяць Н.В. Каляды
  8. Аб праекце


Аўтабіяграфія

Расшыфроўка тэксту *

Я, Нина Варфоломеевна Коляда, родилась в
г. Вилейке Молодечненской области. Родители умерли
рано, отец в 1914 г. мать – в 1915 г. Отец был рабо
чим, мать – домохозяйка. После смерти роди
телей я воспитывалась в Минском детском доме
№ 2. С. 1922 по 1923 год – в детском доме № 4. В
1923 году я начала работать на детской площадке,
а затем в детском доме. С 1925 по 1930 год рабо
тала в 1-ой Советской школе. Из-за болезни горла
с 1930 года я перешла на работу в Библиотечный
коллектор в качестве консультанта по белорусской
литературе. В 1932 году меня направили в
аспирантуру при Научно-исследовательском институте
комвоспитания, но так как там специаль
ных дисциплин по библиографии не было, я была
в 1933 г. командирована в аспирантуру при Московском
библиотечном институте. После окончания
теоретического курса аспирантуры в 1936 году
я снова была вызвана в Минск до 1941 года
работала в Государственной библиотеке БССР имени
В.И. Ленина старшим научным работником, уче
ным секретарем и затем зам. директора по на
учной части. Во время Великой Отечественной
войны я работала преподавателем истории и
директором средней школы в Удмуртской
АССР.
В начале 1944 года по вызову ЦК КП(б)Б я
приехала в Новобелицу 1и до 1947 года работала
сначала в Наркомпросе БССР начальником
политпросветуправления, а с момента орга
низации Комитета по делам культпросвет
учреждений при Совете Министров БССР
начальником Библиотечного управления.
С 1947 года работаю зав. справочно-библи
ографическим отделом.

3/II – 50 г. Коляда.

*Материал подается согласно оригиналу.

Архив Национальной библиотеки Беларуси, Личное дело № 246, лл. № 3, 3об.

1 В то время – район г. Гомеля.

Зачыніць


Летапіс жыцця і дзейнасці

1903, 29 снежня – нарадзілася ў павятовым горадзе Вілейка Віленскай губерні, цяпер горад і цэнтр аднайменнага раёна Мінскай вобласці, у сям’і рабочага і хатняй гаспадыні.

1914 – смерць бацькі.

1915 – смерць маці.

1915–1923 – выхоўвалася ў дзіцячых дамах г. Мінска (1915–1919 гг. – дзіцячы дом № 2, 1919–1922 гг. – дзіцячы дом № 1, 1922–1923 гг. – дзіцячы дом № 4).

1921, ліпень – скончыла 5-ці месячныя лектара-інструктарскія і настаўніцкія курсы ў г. Мінску.

1922 – скончыла Злучаную школу г. Мінска (54-ю школу I ступені і 3-ю школу II ступені).

1922–1926 – навучанне на педагагічным факультэце Беларускага дзяржаўнага ўніверсітэта.

У час працы над праектам складальнікі неаднаразова сутыкаліся з розначытаннем у назвах структурных падраздзяленняў некаторых арганізацый у дакументах з асабістай справы Н.В. Каляды. Так, напрыклад, назва аддзялення педагагічнага факультэта (выдзелены са складу факультэта грамадскіх навук у 1922 годзе), на якім вучылася Н.В. Каляда, у розных дакументах розная: сацыяльны, сацыяльна-гістарычны, сацыяльна-эканамічны.

1923, жнівень – 1925, ліпень – выхавацель у дзіцячым доме № 1 г. Мінска.

1925, жнівень – 1930, ліпень – настаўніца 1-й Савецкай школы г. Мінска.

1930, жнівень – 1932, снежань – працавала кансультантам па беларускай літаратуры ў Рэспубліканскім бібліятэчным калектары БССР.

1932–1933 – аспірантка пры НДІ камуністычнага выхавання г. Мінска.

1933–1936 – – вучоба ў аспірантуры Маскоўскага дзяржаўнага бібліятэчнага інстытута імя В.М. Молатава (цяпер Маскоўскі дзяржаўны інстытут культуры).

1936, 16 студзеня – 1941, 22 чэрвеня – старшы навуковы супрацоўнік, вучоны сакратар, намеснік дырэктара па навуковай рабоце Дзяржаўнай бібліятэкі і Бібліяграфічнага інстытута БССР імя У.І. Леніна. Член рэдакцыйнай калегіі, адказны за выпуск выдання бібліятэкі «Бібліяграфічны бюлетэнь» (1940, № 1, студзень – сакавік).

1941–1944 – у перыяд нямецка-фашысцкай акупацыі знаходзілася ў эвакуацыі. Працавала настаўніцай, затым дырэктарам Мажгінскай сярэдняй школы (сяло Мажга, Удмурцкая АССР; цяпер горад і цэнтр аднайменнага раёна, Удмурцкая Рэспубліка, РФ).

1944–1945 – начальнік палітасветупраўлення Народнага Камісарыята Асветы БССР (Гомель, Мінск).

1945, студзень – уступіла ў рады Усерасійскай камуністычнай партыі (бальшавікоў).

1945 – узнагароджана медалём «За доблесную працу ў Вялікай Айчыннай вайне 1941–1945 гг.».

1945, 24 кастрычніка – Распараджэннем № 2585 Савета Народных Камісараў БССР аб стварэнні камісіі для размеркавання кніг, якія прывезены з Германіі, па бібліятэках, разам з дырэктарам бібліятэкі І.Б. Сіманоўскім і іншымі ўключана ў склад камісіі.

1945–1947 – начальнік Бібліятэчнага ўпраўлення Камітэта па справах культасветустаноў пры Савеце Міністраў БССР.

1946–1956 – старшы выкладчык на бібліятэчным факультэце Мінскага педагагічнага інстытута імя А.М. Горкага.

1947–1962 – загадчык навукова-бібліяграфічнага аддзела Дзяржаўнай бібліятэкі БССР імя У.І. Леніна.

1957 – узнагароджана Ганаровай граматай Міністэрства культуры СССР і ЦК прафсаюза работнікаў культуры і значком «За выдатную працу».

1959 – прызначана рэдактарам выданняў Дзяржаўнай бібліятэкі БССР імя У.І. Леніна. Выйшлі з друку бібліяграфічныя паказальнікі літаратуры пад рэдакцыяй Н.В. Каляды пад агульнай назвай «Каталог раённай і сельскай бібліятэкі».

1962 – узнагароджана Ганаровай граматай Міністэрства культуры БССР і БРК прафсаюза работнікаў культуры, за ўклад у развіццё бібліятэчнай справы ў рэспубліцы (28 гадоў працоўнага стажу былі звязаны з бібліятэкай), а таксама шматгадовую і бездакорную працу ў Дзяржаўнай бібліятэцы БССР імя У.І. Леніна аб’яўлена падзяка.

1963, 17 студзеня – узнагароджана Ганаровай граматай Вярхоўнага Савета БССР.

1983, 29 чэрвеня – скончыўся жыццёвы шлях Ніны Варфаламееўны Каляды.

Бібліяграфія

1940

Бібліяграфічны бюлетэнь / Дзяржаўная бібліятэка і Бібліяграфічны інстытут БССР імя У. І. Леніна ; [рэдкалегія: Каляда (адказ. за вып.) і інш.]. – 1940. – № 1 (студз. – сак.). – [41] c.

1947

Да выбараў у мясцовыя Саветы дэпутатаў працоўных Беларускай ССР : у дапамогу бібліятэкам / Дзяржаўная бібліятэка і Бібліяграфічны інстытут БССР імя У. І. Леніна; [складальнік Н. Каляда ; адказны рэдактар Р. М. Казуноў]. – Мінск : Дзяржаўная бібліятэка БССР, 1947. – 9, [1] с.

1948

Да выбараў народных судоў Беларускай ССР : (кароткі рэкамендацыйны спіс) / Камітэт па справах культурна-асветных устаноў пры Савеце Міністраў Беларускай ССР, Дзяржаўная бібліятэка БССР імя В. І. Леніна, Даведачна-бібліяграфічны аддзел ; [складальнікі: Н. В. Каляда, А. М. Дукор, рэдактар Р. М. Казуноў]. – Мінск : [б. в.], 1948. – 7, [1] с.
Рэкамендацыйны спіс літаратуры да чацвёртай гадавіны вызвалення Беларускай ССР ад нямецка-фашысцкіх захопнікаў / Дзяржаўная бібліятэка БССР імя В. І. Леніна, Даведачна-бібліяграфічны аддзел ; [складальнікі: Н. В. Каляда, А. М. Дукор ; рэдактар Р. М. Казуноў]. – Мінск : [б. в.], 1948. – 13, [1] с.
30 год Беларускай Савецкай Сацыялістычнай Рэспублікі : (рэкамендацыйны спіс літаратуры) / Камітэт па справах культурна-асветных устаноў пры Савеце Міністраў Беларускай ССР, Дзяржаўная бібліятэка БССР імя У. І. Леніна, Даведачна-бібліяграфічны аддзел ; [складальнікі: Н. В. Каляда і А. М. Дукор ; рэдактар Р. М. Казуноў]. – Мінск : [б. в.], 1948. – 23 с.

1949

Да веснавой сяўбы 1949 года : (кароткі рэкамендацыйны спіс літаратуры) / Камітэт па справах культурна-асветных устаноў пры Савеце міністраў Беларускай ССР, Дзяржаўная бібліятэка БССР імя У. І. Леніна, Даведачна-бібліяграфічны аддзел ; [складальнікі: Н. В. Каляда, А. М. Дукор ; рэдактар Р. М. Казуноў]. – Мінск : [б. в.], 1949. – 12 с.
Да 150-годдзя з дня нараджэння вялікага рускага паэта А. С. Пушкіна : кароткі рэкамендацыйны спіс літаратуры / Камітэт па справах культурна-асветных устаноў пры Савеце Міністраў Беларускай ССР, Дзяржаўная бібліятэка і бібліяграфічны інстытут БССР імя У. І. Леніна ; [складальнікі: Н. В. Каляда, Х. І. Ліс ; рэдактар Р. М. Казуноў]. – Мінск : [б. в.], 1949. – 12 с.
Жывёлагадоўля : (рэкамендацыйны спіс літаратуры) / Камітэт па справах культурна-асветных устаноў пры Савеце Міністраў Беларускай ССР, Дзяржаўная бібліятэка БССР ім. У. І. Леніна, Даведачна-бібліяграфічны аддзел ; [складальнікі: Н. В. Каляда, А. М. Дукор ; рэдактар Р. М. Казуноў]. – Мінск : [б. в.], 1949. – 8 с.
Калгаснае будаўніцтва : (рэкамендацыйны спіс літаратуры) / Камітэт па справах культурна-асветных устаноў пры Савеце Міністраў Беларускай ССР, Дзяржаўная бібліятэка БССР імя У. І. Леніна, Даведачна-бібліяграфічны аддзел ; [складальнікі: Н. В. Каляда, А. М. Дукор ; рэдактар Р. М. Казуноў]. – Мінск : [б. в.], 1949. – 11, [1] с.

1950

Да выбараў у Вярхоўны Савет СССР 12 сакавіка 1950 года : (рэкамендацыйны спіс літаратуры) / Камітэт па справах культурна-асветных устаноў пры Савеце Міністраў БССР, Дзяржаўная бібліятэка БССР імя У. І. Леніна, Даведачна-бібліяграфічны аддзел ; [складальнікі: Н. В. Каляда, А. П. Савіна ; рэдактар Р. Казуноў]. – Мінск : [б. в.], 1950. – 16, [1] с., уключаючы вокладку.

1951

Асенняя апрацоўка глебы і агратэхніка азімых культур : рэкамендацыйны спіс літаратуры / Камітэт па справах культурна-асветных устаноў пры Савеце Міністраў БССР, Дзяржаўная бібліятэка БССР імя У. І. Леніна, Навукова-бібліяграфічны аддзел ; [складальнікі: Н. В. Каляда, А. П. Дземчанкава ; рэдактар Р. М. Казуноў]. – Мінск : [б. в.], 1951. – 8, [2] с. – (У дапамогу работнікам сельскай гаспадаркі ; вып. 6).
Выкарыстанне торфу ў сельскай гаспадарцы : рэкамендацыйны спіс літаратуры / Камітэт па справах культурна-асветных устаноў пры Савеце Міністраў БССР, Дзяржаўная бібліятэка БССР імя У. І. Леніна, Навукова-бібліяграфічны аддзел ; [складальнікі: Н. В. Каляда, А. П. Дземчанкава ; рэдактар Р. М. Казуноў]. – Мінск : [б. в.], 1951. – 13, [2] с. – (У дапамогу работнікам сельскай гаспадаркі ; вып. 7).
Калгасная бібліятэка : указацель літаратуры для калгасных бібліятэк / Камітэт па справах культурна-асветных устаноў пры Савеце Міністраў БССР, Дзяржаўная бібліятэка БССР імя У. І. Леніна, Белкнігагандаль ; [складальнікі: Н. В. Каляда і інш. ; рэдактар Р. М. Казуноў]. – Мінск : [б. в.], 1951. – 104, [2] с.
Кармавая база і кармленне сельскагаспадарчых жывёл : рэкамендацыйны спіс літаратуры / Камітэт па справах культурна-асветных устаноў пры Савеце Міністраў БССР, Дзяржаўная бібліятэка БССР імя У. І. Леніна, Навукова-бібліяграфічны аддзел ; [складальнікі: Н. В. Каляда, А. П. Дземчанкава ; рэдактар Р. М. Казуноў]. – Мінск : [б. в.], 1951. – 15, [1] с. – (У дапамогу работнікам сельскай гаспадаркі ; вып. 5).
Па-бальшавіцку правесці ўборку ўраджаю і нарыхтоўкі сельскагаспадарчых прадуктаў : рэкамендацыйны спіс літаратуры / Камітэт па справах культурна-асветных устаноў пры Савеце Міністраў БССР, Дзяржаўная бібліятэка БССР імя У. І. Леніна, Навукова-бібліяграфічны аддзел ; [складальнікі: Н. В. Каляда, А. П. Дземчанкава ; рэдактар Р. М. Казуноў]. – Мінск : [б. в.], 1951. – 13, [1] с. – (У дапамогу работнікам сельскай гаспадаркі ; вып. 3).
Правядзенне веснавой сяўбы на высокім агратэхнічным узроўні – важнейшая народнагаспадарчая задача : рэкамендацыйны спіс літаратуры / Камітэт па справах культурна-асветных устаноў пры Савеце Міністраў БССР, Дзяржаўная бібліятэка БССР імя У. І. Леніна, Навукова-бібліяграфічны аддзел ; [складальнікі: А. П. Дземчанкава, Н. В. Каляда ; рэдактар Р. М. Казуноў]. – Мінск : [б. в.], 1951. – 12 с. – (У дапамогу работнікам сельскай гаспадаркі ; вып. 2).
Угнаенне – важнейшы сродак павышэння ўраджайнасці : рэкамендацыйны спіс літаратуры / Камітэт па справах культурна-асветных устаноў пры Савеце Міністраў БССР, Дзяржаўная бібліятэка БССР імя У. І. Леніна, Навукова-бібліяграфічны аддзел ; [складальнікі: Н. В. Каляда, А. П. Дземчанкава; рэдактар Р. М. Казуноў]. – Мінск : [б. в.], 1951. – 7, [1] с. – (У дапамогу работнікам сельскай гаспадаркі ; вып. 4).
Што чытаць па арганізацыйна-гаспадарчаму ўмацаванню калгасаў : рэкамендацыйны спіс літаратуры / Камітэт па справах культурна-асветных устаноў пры Савеце Міністраў БССР, Дзяржаўная бібліятэка БССР імя У. І. Леніна, Навукова-бібліяграфічны аддзел ; [складальнікі: А. П. Дземчанкава, Н. В. Каляда ; рэдактар Р. М. Казуноў]. – Мінск : [б. в.], 1951. – 15 с. – (У дапамогу работнікам сельскай гаспадаркі ; вып. 1).

1952

За высокі ўраджай бульбы : анатаваны спіс літаратуры / Камітэт па справах культурна-асветных устаноў пры Савеце Міністраў БССР, Дзяржаўная бібліятэка БССР імя У. І. Леніна, Навукова-бібліяграфічны аддзел ; [складальнікі: Н. В. Каляда, А. П. Дземчанкава ; рэдактар Р. М. Казуноў]. – Мінск : [б. в.], 1952. – 15, [2] с., уключаючы вокладку. – (У дапамогу работнікам сельскай гаспадаркі ; вып. 9).
Кнігі аб перадавым вопыце ў сельскай гаспадарцы БССР : рэкамендацыйны спіс літаратуры / Дзяржаўная бібліятэка БССР імя У. І. Леніна, Навукова-бібліяграфічны аддзел ; [складальнікі: Н. В. Каляда, А. М. Дукор ; рэдактар Р. М. Казуноў]. – Мінск : [б. в.], 1952. – 13, [1] с. – (У дапамогу работнікам сельскай гаспадаркі ; вып. 11).
Лен – богатство колхозов : аннотированный список литературы / Комитет по делам культурно-просветительных учреждений при Совете Министров БССР, Государственная библиотека БССР им. В. И. Ленина, Научно-библиографический отдел ; [составили: Н. В. Коляда, А. П. Демченкова ; редактор Р. М. Козунов]. – Минск : [б. и.], 1952. – 14, [1] с. – 14, [1] с., включая обложку. – (В помощь работникам сельского хозяйства; вып. 12).
Мелиорации – важнейшее средство расширения посевных площадей : аннотированный список литературы / Комитет по делам культурно-просветительных учреждений при Совете Министров БССР, Государственная библиотека БССР им. В. И. Ленина, Научно-библиографический отдел ; [составитель А. П. Демченкова ; редактор Н. В. Коляда]. – Минск : [б. и.], 1952. – 22, [1] с. . – (В помощь работникам сельского хозяйства ; вып. 10).

1953

Агратэхніка бульбы : рэкамендацыйны спіс літаратуры / Дзяржаўная бібліятэка БССР імя У. І. Леніна, Навукова-бібліяграфічны аддзел ; [складальнікі: А. П. Дземчанкава, Н. В. Каляда ; рэдактар Р. М. Казуноў]. – Мінск : [б. в.], 1953. – 6, [1] с., уключаючы вокладку. – (У дапамогу работнікам сельскай гаспадаркі ; вып. 1).
Гародніцтва : рэкамендацыйны спіс літаратуры / Дзяржаўная бібліятэка БССР імя У. І. Леніна, Навукова-бібліяграфічны аддзел ; [складальнікі: А. П. Дземчанкава, Н. В. Каляда ; рэдактар Р. М. Казуноў]. – Мінск : [б. в.], 1953. – 6, [1] с., уключаючы вокладку. – (У дапамогу работнікам сельскай гаспадаркі ; вып. 1).
Жывёлагадоўля : рэкамендацыйны спіс літаратуры / Дзяржаўная бібліятэка БССР імя У. І. Леніна, Навукова-бібліяграфічны аддзел ; [складальнікі: А. П. Дземчанкава, Н. В. Каляда ; рэдактар Р. М. Казуноў]. – Мінск : [б. в.], 1953. – 6, [1] с., уключаючы вокладку. – (У дапамогу работнікам сельскай гаспадаркі БССР ; вып. 1).
Зернавыя культуры : рэкамендацыйны спіс літаратуры / Дзяржаўная бібліятэка БССР імя У. І. Леніна, Навукова-бібліяграфічны аддзел ; [складальнікі: А. П. Дземчанкава, Н. В. Каляда ; рэдактар Р. М. Казуноў]. – Мінск : [б. в.], 1953. – 6, [1] с., уключаючы вокладку. – (У дапамогу работнікам сельскай гаспадаркі ; вып. 1).
Калгасная вёска ў мастацкай літаратуры : (анаціраваны спіс літаратуры) / Дзяржаўная бібліятэка БССР імя У. І. Леніна, Навукова-бібліяграфічны аддзел ; [складальнікі: Н. В. Каляда, А. П. Савіна ; рэдактар Р. М. Казуноў]. – Мінск : [б. в.], 1953. – 30, [1] с. – (У дапамогу работнікам сельскай гаспадаркі ; вып. 15).
Кармавыя культуры : рэкамендацыйны спіс літаратуры / Дзяржаўная бібліятэка БССР імя У. І. Леніна, Навукова-бібліяграфічны аддзел ; [складальнікі: А. П. Дземчанкава, Н. В. Каляда ; рэдактар Р. М. Казуноў]. – Мінск : [б. в.], 1953. – 3, [1] с. – (У дапамогу работнікам сельскай гаспадаркі БССР ; вып. 1).
Механізацыя сельскай гаспадаркі. Машынна-трактарныя станцыі : рэкамендацыйны спіс літаратуры / Дзяржаўная бібліятэка БССР імя У. І. Леніна, Навукова-бібліяграфічны аддзел ; [складальнікі: А. П. Дземчанкава, Н. В. Каляда ; рэдактар Р. М. Казуноў]. – Мінск : [б. в.], 1953. – 6, [1] с., уключаючы вокладку. – (У дапамогу работнікам сельскай гаспадаркі БССР ; вып. 1).
Партыйна-палітычная і культурна-асветная работа ў вёсцы : рэкамендацыйны спіс літаратуры / Дзяржаўная бібліятэка БССР імя У. І. Леніна, Навукова-бібліяграфічны аддзел ; [складальнікі: А. П. Дземчанкава, Н. В. Каляда ; рэдактар Р. М. Казуноў]. – Мінск : [б. в.], 1953. – 6, [1] с., уключаючы вокладку. – (У дапамогу работнікам сельскай гаспадаркі ; вып. 1).
Першае Мая – дзень міжнароднай салідарнасці працоўных : рэкамендацыйны спіс літаратуры / [Дзяржаўная бібліятэка БССР імя У. І. Леніна, Навукова-бібліяграфічны аддзел ; адказныя: Н. В. Каляда, А. М. Дукор ; рэдактар Р. М. Казуноў]. – Мінск : [б. в.], 1953. – 11, [1] с., уключаючы вокладку.
Тэхнічныя культуры : рэкамендацыйны спіс літаратуры / Дзяржаўная бібліятэка БССР імя У. І. Леніна, Навукова-бібліяграфічны аддзел ; [складальнікі: А. П. Дземчанкава, Н. В. Каляда ; рэдактар Р. М. Казуноў]. – Мінск : [б. в.], 1953. – 6, [1] с., уключаючы вокладку. – (У дапамогу работнікам сельскай гаспадаркі БССР ; вып. 1).

1954

За новый мощный подъем сельского хозяйства : краткий рекомендательный список литературы к весеннему севу 1954 года / Государственная библиотека БССР им. В. И. Ленина ; [составители: А. П. Демченкова, Н. В. Коляда ; редактор Р. М. Козунов]. – Минск : [б. и.], 1954. – 21, [1] с. – (В помощь работникам сельского хозяйства БССР ; вып. 14).
В помощь научно-атеистической пропаганде : рекомендательный список литературы / Государственная библиотека БССР им. В. И. Ленина ; [составители: Б. М. Райхлина и др., ответственный за вып. Р. М. Козунов]. – Минск : [б. и.], 1954. – 69, [2] с.

1957

Да 40-й гадавіны Вялікай Кастрычніцкай Сацыялістычнай рэвалюцыі : (зборнік метадычных і бібліяграфічных матэрыялаў) / Дзяржаўная бібліятэка БССР імя У. І. Леніна ; [складальнікі: Н. В. Каляда і інш.]. – Мінск : [б. в.], 1957. – 117, [2] с. – (У дапамогу масавым бібліятэкам БССР).
Народная гаспадарка і культура БССР у шостай пяцігодцы : кароткі паказальнік літаратуры / Дзяржаўная бібліятэка БССР імя У. І. Леніна, Навукова-бібліяграфічны аддзел ; [складальнікі: Н. В. Каляда, А. М. Дукор]. – Мінск : [б. в.], 1957. – Вып. 1. – 27, [1] с.

1958

В помощь читателю : аннотированные краткие рекомендательные списки литературы / Государственная библиотека БССР им. В. И. Ленина, Научно-библиографический отдел ; [составители: Н. В. Коляда, Б. М. Райхлина]. – Минск : [б. и.], 1958. – 1 обертка (107 с. в 20 брошюрах).
Да выбараў у Вярхоўны Савет СССР : рэкамендацыйны спіс літаратуры / Дзяржаўная бібліятэка БССР імя У. І. Леніна, Навукова-бібліяграфічны аддзел ; [складальнікі: Н. В. Каляда, З. А. Сядая]. – Мінск : [б. в.], 1958. – 28, [1] с.
Да 40-годдзя Беларускай Савецкай Сацыялістычнай Рэспублікі : (рэкамендацыйны ўказальнік літаратуры) / Дзяржаўная бібліятэка БССР імя У. І. Леніна, Навукова-бібліяграфічны аддзел ; [складальнікі: Н. В. Каляда, А. М. Дукор]. – Мінск : [б. в.], 1958. – 56, [2] с.

1959

Глебы Беларускай ССР і шляхі іх паляпшэння : анатаваны паказальнік літаратуры / Дзяржаўная бібліятэка БССР імя У. І. Леніна, Навукова-бібліяграфічны аддзел ; [складальнік А. П. Дземчанкава ; рэдактар Н. В. Каляда]. – Мінск : Рэдакцыйна-выдавецкі аддзел Кніжнай палаты пры Дзяржаўнай бібліятэцы БССР імя У. І. Леніна, 1959. – 30, [1] с. – (Прыродныя багацці і эканоміка БССР ; вып. 2).
Каталог раённай і сельскай бібліятэкі : аддзелы : 5 Прыродазнаўства. 61 Медыцына. 6 Тэхніка. 91 Геаграфія / Дзяржаўная бібліятэка БССР імя У. І. Леніна, Навукова-бібліяграфічны аддзел ; [рэдактар Н. В. Каляда]. – Мінск : Рэдакцыйна-выдавецкі аддзел Кніжнай палаты БССР пры Дзяржаўнай бібліятэцы БССР, 1959. – 54, [1] c.
Каталог раённай і сельскай бібліятэкі : аддзелы : 7 Мастацтва. 7А Фізкультура і спорт. 0 Агульны аддзел / Дзяржаўная бібліятэка БССР імя У. I. Леніна, Навукова-бібліяграфічны аддзел ; [складальнік А. М. Дукор ; рэдактар Н. В. Каляда]. – Мінск : Рэдакцыйна-выдавецкі аддзел Кніжнай палаты БССР пры Дзяржаўнай бібліятэцы БССР, 1959. – 34, [1] c.
Каталог раённай і сельскай бібліятэкі : аддзел 63: Сельская гаспадарка / Дзяржаўная бібліятэка БССР імя У. І. Леніна ; [рэдактар Н. В. Каляда]. – Мінск : Выдавецтва Белдзяржуніверсітэта імя У. І. Леніна, 1959. – 115, [1] с.
Насустрач чарговаму пленуму ЦК КПСС па пытаннях сельскай гаспадаркі : рэкамендацыйны ўказальнік літаратуры / Дзяржаўная бібліятэка БССР імя У. І. Леніна, Навукова-бібліяграфічны аддзел ; [складальнік А. П. Дземчанкава ; рэдактар Н. В. Каляда]. – Мінск : Рэдакцыйна-выдавецкі аддзел Кніжнай палаты БССР пры Дзяржаўнай бібліятэцы БССР імя У. І. Леніна, 1959. – 74 c.
Прагрэс хіміі – на карысць народа : рэкамендацыйны паказальнік літаратуры / Дзяржаўная бібліятэка БССР імя У. І. Леніна, Навукова-бібліяграфічны аддзел ; [складальнікі: А. Р. Пятровіч, А. П. Дземчанкава ; рэдактар Н. В. Каляда]. – Мінск : Рэдакцыйна-выдавецкі аддзел Кніжнай палаты БССР пры Дзяржбібліятэцы БССР імя У. І. Леніна, 1959. – 33, [1] с.
Прапаганда рашэнняў чэрвеньскага пленума ЦК КПСС i XV пленума ЦК КП Беларусі ў масавых бібліятэках БССР : (бібліяграфічныя і метадычныя матэрыялы) / Дзяржаўная бібліятэка БССР імя У. І. Леніна ; [складальнікі: М. І. Масенжнік, А. М. Дукор, Н. В. Каляда ; рэдактары: Н. М. Калоска, Н. В. Каляда]. – Мінск : Рэдакцыйна-выдавецкі аддзел Кніжнай палаты пры Дзяржаўнай бібліятэцы БССР імя У. І. Леніна, 1959. – 32 с. – (У дапамогу масавым бібліятэкам БССР).
У дапамогу бібліятэкам у прапагандзе рашэнняў i матэрыялаў XXI з’езда КПСС : указальнік літаратуры / Дзяржаўная бібліятэка БССР імя У. І. Леніна, Навукова-бібліяграфічны аддзел ; [складальнікі: Н. В. Каляда, А. М. Дукор]. – Мінск : [б. в.], 1959. – 65, [1] с.

1960

Да 40-годдзя Ленінскага Камуністычнага Саюза Моладзі Беларусі : зборнік метадычных і бібліяграфічных матэрыялаў / Дзяржаўная бібліятэка БССР імя У. І. Леніна, ЦК ЛКСМ Беларусі ; [складальнікі: А. Г. Меламед i iнш. ; рэдактары: Н. В. Каляда, А. Л. Петрашкевіч]. – Мінск : Рэдакцыйна-выдавецкі аддзел Кніжнай палаты БССР пры Дзяржаўнай бібліятэцы БССР, 1960. – 64 с. – (У дапамогу масавым бібліятэкам БССР).

1961

Ажыццявім рашэнні студзеньскага пленума ЦК КПСС : рэкамендацыйны спіс літаратуры / Дзяржаўная бібліятэка БССР імя У. І. Леніна ; [рэдактар Н. В. Каляда]. – Мінск : [Рэдакцыйна-выдавецкі аддзел Кніжнай палаты пры Дзяржаўнай бібліятэцы БССР імя У. І. Леніна], 1961. – Вып. 1 : Павышэнне ўраджайнасці сельскагаспадарчых культур / [складальнікі: А. П. Дземчанкава, В. М. Сіленка]. – 48, [2] с.
Ажыццявім рашэнні студзеньскага пленума ЦК КПСС : рэкамендацыйны спіс літаратуры / Дзяржаўная бібліятэка БССР імя У. І. Леніна ; [рэдактар Н. В. Каляда]. – Мінск : [Рэдакцыйна-выдавецкі аддзел Кніжнай палаты пры Дзяржаўнай бібліятэцы БССР імя У. І. Леніна], 1961. – Вып. 2 : Больш прадуктаў жывёлагадоўлі краіне / [складальнік А. П. Дземчанкава]. – 31, [2] с.
Ажыццявім рашэнні студзеньскага пленума ЦК КПСС : кароткія рэкамендацыйныя спісы літаратуры / Дзяржаўная бібліятэка БССР імя У. І. Леніна ; [рэдактар Н. В. Каляда]. – Мінск : [Рэдакцыйна-выдавецкі аддзел Кніжнай палаты пры Дзяржаўнай бібліятэцы БССР імя У. І. Леніна], 1961. – Вып. 3 : Комплексная механізацыя і электрыфікацыя сельскай гаспадаркі. Сельскагаспадарчае будаўніцтва / [складальнік А. П. Дземчанкава]. – 27, [1] с.

1962

На перадавых раўняй свой крок! : аб справах і людзях прамысловасці БССР : (паказальнік літаратуры) / Дзяржаўная бібліятэка БССР імя У. І. Леніна, Навукова-бібліяграфічны аддзел ; [складальнік Ф. І. Мільчына ; рэдактар Н. В. Каляда]. – Мінск : [б. в.], 1962. – 22, [1] с.
40 лет на библиотечной работе : [к 70-летию со дня рождения заслуженного деятеля культуры БССР И. Б. Симановского] / В. Адамович [и др.] // Советская библиография. – 1962. – № 2. – С. 96–98.

Крыніцы аб жыцці і дзейнасці Н. В. Каляды

Архіўныя дакументы:

Архіў Нацыянальнай бібліятэкі Беларусі (АНББ). Каляда Ніна Варфаламееўна : асабістая справа № 246 (16.04.1947–05.12.1962). 18 л.

Архіў органаў, якія рэгіструюць акты грамадзянскага стану, галоўнага ўпраўлення юстыцыі Мінгарвыканкама. Каляда Ніна Варфаламееўна : дата і месца рэгістрацыі смерці (29.06.1983, г. Мінск).

Архіў сям’і Людмілы Уладзіміраўны Балейшыс (Каляды) (нар. 1936; г. Маладзечна, Мінская вобласць) : 28 фат.

Нацыянальны архіў Рэспублікі Беларусь (НА РБ). – Ф. 205. Воп. 2. Спр. 1201. 12 л. Каляда Ніна Варфаламееўна : лекцыйная кніжка.

НА РБ. – Ф. 205. Воп. 3. Спр. 3872. 16 л. Каляда Ніна Варфаламееўна : асабістая справа.

НА РБ. – Ф. 546. Воп. 1. Спр. 3. Л. 106. Спр. 6а. Л. 16, 16 адв. Спр. 7. Л. 76. Спр. 23а. Л. 1, 6. Воп. 2. Спр. 1. Л. 80–83. Спр. 3. Л. 17. Спр. 14. Л. 1, 23. Воп. 2 а/с. Спр. 04–05. Арх. № 1. Л. 33. Арх. № 4. Л. 40 адв., 41. Арх. № 4а. Л. 1 адв., 2. Арх. № 8. Л. 10. Арх. № 11. Л. 2, 7. Спр. 1906. Л. 10, 19 адв. Дакументы асабістага саставу Нацыянальнай бібліятэкі Беларусі.

Рукапісныя, неапублікаваныя матэрыялы:

Бабаджанян (Валынец), А. В. Генеалагічнае дрэва сям’і Бабаджанян (Валынец) для ўнучкі Эрыкі // Асабісты архіў Ганны Віктараўны Бабаджанян (Валынец). – Санкт-Пецярбург, [2020]. – 1 арк.

Балейшыс (Каляда), Л. В. Мая цёця – Ніна Варфаламееўна Каляда : з успамінаў : [запіс ад 25.06.2023 г., г. Маладзечна, Мінская вобласць] / Людміла Уладзіміраўна Балейшыс (Каляда) // Асабісты архіў А. Л. Бараноўскага. – Мінск, 2023.

Бараноўскі, А. Л., Саўчанка, А. В. Валынец – Каляда : род – сям’я памяць : Генеалагічнае дрэва. – Мінск, 2023. – 1 л.

Каляда, А. У. Сем’і Каляда – Валынец : з маіх успамінаў : [запіс ад 24.08.2023 г., г. Вілейка, Мінская вобласць] / Аляксандр Уладзіміравіч Каляда // Асабісты архіў А. Л. Бараноўскага. – Мінск, 2023.

Ліставанне з Андрэем Юр’евічам Каркотка, дырэктарам Вілейскага краязнаўчага музея : [жнівень – верасень 2023 г., Вілейка – Мінск] // Асабісты архіў А. Л. Бараноўскага. – Мінск, 2023.

Ліставанне з Ганнай Віктараўнай (Валынец) Бабаджанян : [жнівень – кастрычнік 2023 г., Санкт-Пецярбург – Мінск] // Асабісты архіў А. Л. Бараноўскага. – Мінск, 2023.

Матэрыялы палявых даследаванняў А. Л. Бараноўскага і А В. Саўчанка. – Мінск, 2022–2023 гг.

Volynets, A. Volynets : family tree // Personal archive of Alexander Volynets. – New York. – 1 s.

Літаратура і электронныя інфармацыйныя рэсурсы:

Коляда, Н. В. Я никогда не забывала библиотеку / Коляда Н. В. // С любовью о библиотеке : (история библиотеки в воспоминаниях) : к 80-летию Национальной библиотеки Беларуси / Национальная библиотека Беларуси ; [авторы-составители: Л. М. Михальчук, Л. И. Курилина]. – Минск, 2002. – С. 33–37.

Сіманоўскі, І. Б. Беларуская савецкая бібліяграфія = Белорусская советская библиография / І. Б. Сіманоўскі ; [редакторы: В. С. Григорьев, А. П. Демченкова ; редактор библиографического описания Г. Ф. Гришина] ; Дзяржаўная бібліятэка БССР імя У. І. Леніна, Кніжная палата БССР. – Мінск, 1965. – Ч. 1. – С. 88.

Указ Президиума Верховного Совета Белорусской ССР о награждении Почетной грамотой Верховного Совета Белорусской ССР работников Государственной библиотеки Белорусской ССР имени В. И. Ленина // Собрание законов Белорусской ССР, указов Президиума Верховного Совета Белорусской ССР, постановлений и распоряжений Совета Министров Белорусской ССР. – 1963, № 2 (18 января). – Минск, 1963. – С. 117.
В т. ч. Коляду Нину Варфоломеевну – заведующую научно-библиографическим отделом.

Да 120-годдзя з дня нараджэння Ніны Варфаламееўны Каляды [Электронны рэсурс] // Нацыянальная бібліятэка Беларусі ; Ірына Кукета. – Рэжым доступу: https://www.nlb.by/by/news/partrety-gistoryya-bibliyateki-asobakh/da-120-goddzya-z-dnya-naradzhennya-niny-varfalamee-ny-kalyady/. – Дата доступу: 29.12.2023.

Каляда, Ніна Варфаламееўна (бібліятэчная справа ; 1903–1983) [Электронны рэсурс] // Нацыянальная база даных аўтарытэтных запісаў / Нацыянальная бібліятэка Беларусі. – Рэжым доступу: http://unicat.nlb.by/opac/pls/dict.prn_ref?tu=e&tq=v0&name_view=va_all&a001=BY-SEK-198512&strq=l_siz=20. – Дата доступу: 03.10.2023.

Каляда Ніна Варфаламееўна [Электронны рэсурс] // Электронны каталог Нацыянальнай бібліятэкі Беларусі. – Рэжым доступу: Каляда Ніна Варфаламееўна [Электронны рэсурс]. – Дата доступу: 03.10.2023.

Коляда Нина Варфоломеевна [Электронный ресурс] // Генеалогический форум ВГД. – Режим доступа : https://forum.vgd.ru/post/1629/32429/p2554765.htm. – Дата доступа: 03.10.2023.

“Я ніколі не забывала бібліятэку…” : Ніна Варфаламееўна Каляда (1903–1983) [Электронны рэсурс] / Нацыянальная бібліятэка Беларусі ; складальнік А. Л. Бараноўскі ; рэдактары : А. М. Маліноўская, Т. І. Лагош (навукова-даследчы аддзел бібліяграфіі). – Мінск : Нацыянальная бібліятэка Беларусі, 2023. – (Вядомыя імёны). – Тэкст паралельны: беларускі, рускі.

З успамінаў Н.В. Каляды

Помню Государственную библиотеку БССР им. В. И. Ленина с 1922 по 1926 гг., когда она именовалась Белорусской государственной и университетской библиотекой и помещалась в здании, где теперь находится Дом искусств. Я тогда была студенткой Белорусского государственного университета.

В читальном зале, всегда заполненном читателями, было тихо, студенты не переговаривались друг с другом, а общались записками.

Обеспечить всех студентов нужной литературой, особенно в зачетную сессию, библиотека не могла. Поэтому мы занимали очередь задолго до открытия библиотеки. Группе студентов разрешалось по паспорту брать книгу с правом выноса ее из читального зала до закрытия библиотеки. Мы обыкновенно шли с книгой в городской сад (теперь парк им. Горького) и там вслух читали её. К вечеру сдавали в библиотеку. К книгам относились с уважением, бережно. Никто и не помышлял вырывать страницы.

После окончания университета я работала в школе, но по состоянию здоровья должна была переменить профессию. Выбор мой пал на работу с книгой. Я пошла в Республиканский библиотечный коллектор в качестве консультанта по белорусской литературе. В эти годы я еще ближе познакомилась с работой библиотек.

В 1932 г. Белорусская государственная библиотека была реорганизована в Государственную библиотеку и Библиографический институт БССР им. В.И. Ленина. В этом же году было закончено строительство нового специального здания библиотеки, увеличились и штаты. Появились специализированные читальные залы. В общем читальном зале на хорах занимались аспиранты. Читателей уже было очень много. В зале стало шумновато. Для поддержания порядка и тишины к читальному залу была прикреплена пожилая женщина «инспектор тишины», как ее называли. Она бесшумно двигалась между столами, незаметно убирала со стола ненужные бумажки, тем самым заставляя и читателей следить за чистотой, бережнее относится к книге.

Развитие библиотечного дела в Белоруссии вызвало необходимость дальнейшего развития библиографической работы и, в первую очередь, рекомендательной библиографии. При библиотеке была создана группа аспирантов, куда привлекли и меня. Группа была прикреплена к аспирантуре научно-исследовательского института комвоспитания. Но поскольку там не было специалистов по библиотечному делу, группа распалась. Меня и О.В. Селиванову командировали в Москву для прохождения аспирантуры. Я занималась в Московском библиотечном институте, а О.В. Селиванова специализировалась по детской литературе при Пединституте. Стипендию мы получали от библиотеки.

…После окончания аспирантуры мы вернулись в библиотеку. О.В. Селиванова работала методистом по детской литературе, а я специализировалась в области библиографии под непосредственным руководством директора библиотеки. Тогда мы именовались старшими сотрудниками.

И.Б. Симановский, будучи сам влюблен в библиографию, старался и нам привить любовь к библиографической работе, давал возможность проявления собственной инициативы, частенько наталкивая на интересные решения в области библиографии. Помню мое первое крещение в области библиографии. По решению правительства, Госбиблиотеке была поручена организация юбилейной выставки, посвященной 100-летию со дня смерти А.С. Пушкина. Была создана комиссия по проведению юбилейной даты, куда входили писатели, представители творческих коллективов и библиотеки им. В.И. Ленина. Эта была большая и очень интересная работа. Кроме меня, к ней была привлечена и т. Зеликман, работник справочно-библиографического отдела. Она была серьезным, знающим работником (в годы Великой Отечественной войны погибла в гетто). Выставка охватывала огромный массив литературы и иллюстративного материала. Она занимала весь теперешний лекционный зал (бывший тогда большего размера), причем книги лежали в витринах не только вдоль стен, но и в середине помещения. На выставке были представлены все издания произведений А.С. Пушкина на разных языках народов СССР, литература о его жизни и деятельности, был создан уголок «Что читал А.С. Пушкин», в котором представлялись издания времен поэта. Для организации выставки были отпущены специальные средства, приглашен художник. Выставка широко рекламировалась и пользовалась популярностью среди читателей учебных заведений и организаций. Преподаватели и докладчики использовали материалы выставки в своих лекциях и докладах. Мы с т. Зеликман проводили экскурсии студентов, рабочих заводов, старших школьников.

…В последнее время перед Великой Отечественной войной я была заместителем директора по научной части. Все это дало мне возможность изучить работу библиотеки в целом, ближе познакомиться с ее сотрудниками. Коллектив был дружный, спаянный. Работа выполнялась безотказно. Дружба ветеранов осталась крепка до настоящего времени.

…Великая Отечественная война прервала работу в библиотеке, те, кто успел уйти из Минска, разбрелись, кто куда. Многие из оставшихся в Минске погибли.

Но и в эвакуации, работая директором средней школы, я никогда не забывала про библиотеку и свою работу. Я с восторгом рассказывала о ней и мечтала о скорейшем возращении в Белоруссию.

По возвращении в начале 1944 г. по вызову ЦК КПБ мне не сразу пришлось работать в библиотеке. В 1944–47 гг. работала начальником Политпросветуправления Наркомпроса БССР, а после организации Комитета по делам культпросветучреждений при Совете Министров – начальником библиотечного управления. Только после длительной и настоятельной просьбы в 1947 г. я вернулась на работу в Госбиблиотеку в качестве главного библиографа. Первое время работала вне отдела, под непосредственным руководством И.Б. Симановского. Занималась составлением рекомендательных списков. Вскоре была назначена заведующей научно-библиографическим отделом.

…После войны в штате было только 3 человека, знающих библиографическую, да и вообще библиотечную работу. Но все были с высшим отраслевым образованием и вскоре стали специалистами-библиографами. Такие как А.П. Савина, Е.И. Лисс кроме общего высшего образования окончили заочно Московский библиотечный институт. Создался крепкий коллектив, знающий свое дело. Многие, работая в библиотеке, одновременно готовили молодые кадры для массовых библиотек: читали лекции на библиотечном факультете Пединститута, в библиотечном техникуме, на библиотечных курсах…


С любовью к библиотеке : история библиотеки в воспоминаниях : [к 80-летию Национальной библиотеки Беларуси] / Национальная библиотека Беларуси ; авторы-составители Л. М. Михальчук, Л. И. Курилина. – Минск, 2002. – С. 33–37.

Асабістыя дакументы

Фотагалерэя

У памяць Н.В. Каляды

Аб праекце

Удзельнікі праекта:
Складальнік: А. Л. Бараноўскі (навукова-даследчы аддзел бібліяграфіі).
Рэдактары: А. М. Маліноўская, Т. І. Лагош (навукова-даследчы аддзел бібліяграфіі).
Пераклад, карэктура і тэхнічнае выкананне: аддзел суправаджэння інтэрнэт-партала.
Алічбоўка дакументаў: аддзел фарміравання электроннай бібліятэкі.

Бібліяграфічныя запісы складзены ў адпаведнасці з ДАСТ 7.1–2003 "Бібліяграфічны запіс. Бібліяграфічнае апісанне. Агульныя патрабаванні і правілы складання" (Мінск, 2004) і рэкамендацыямі па ўжыванні асобных палажэнняў ДАСТ 7.1–2003 г. у Нацыянальнай бібліятэцы Беларусі. Унутры падраздзелаў запісы размешчаны ў парадку храналогіі. У выпадку неінфарматыўнай назвы дакумента яго бібліяграфічнае апісанне дапаўняецца ўдакладняючай анатацыяй. Большасць запісаў забяспечана спасылкамі на электронныя копіі дакументаў.

Пры выкарыстанні матэрыялаў праекта неабходна прыводзіць спасылку на крыніцу – інтэрнэт-партал Нацыянальнай бібліятэкі Беларусі.


Бібліятэкарам