У лістападзе 2023 года Нацыянальная бібліятэка Беларусі і Нацыянальны архіў Рэспублікі Беларусь распачалі цыкл выставак “Зара вызвалення займаецца над Беларуссю”, прымеркаваны да 80-й гадавіны вызвалення краіны ад нямецка-фашысцкіх захопнікаў.

Цыкл мае назву сугучную вядомаму закліку класіка беларускай літаратуры, народнага паэта БССР (1926) Якуба Коласа да свайго народа. У сакавіку 1942 г., праз тры месяцы пасля бітвы за Маскву, аднаго з пераломных момантаў у ходзе Вялікай Айчыннай вайны, калі савецкая армія пачала контрнаступленне на ворага, у газеце-плакаце “Раздавім фашысцкую гадзіну” былі надрукаваны словы паэта:

Зара вызвалення займаецца над Беларуссю. …Вялікія бітвы пачаліся і скончацца на табе, беларуская зямля. … На захад ідзе Чырвоная Армія, жалезнаю мятлою вымятае грабежніцкія орды ашалелага фашызму.

У другой экспазіцыі прадстаўлена хроніка вызвалення са студзеня па сакавік 1944 г. У кніжна-дакументальным шэрагу – факты і ўдзельнікі Калінкавіцка-Мозырскай (8 студзеня – 8 лютага) і Рагачоўска-Жлобінскай (21–26 лютага) наступальных аперацый Беларускага фронту.

У сакавіку 1944 г. разгарнулася адна з трагічных старонак гісторыі Беларусі перыяду вайны, звязаная з генацыдам беларускага народа. 18–19 сакавіка 65-я армія 1-га Беларускага фронту вызваліла вязняў Азарыцкіх лагераў смерці, якія знаходзіліся ў нечалавечых умовах, на снезе, пад адкрытым небам, без цяпла і ежы. Да гэтага часу больш за 50 тысяч загнаных нацыстамі за калючы дрот мірных грамадзян заставалася 33,5 тысячы вязняў, палову з якіх складалі дзеці ва ўзросце да 13 гадоў.

На выстаўцы дэманструюцца кніжныя, перыядычныя і ілюстрацыйныя выданні часоў Вялікай Айчыннай вайны, сучасныя акадэмічныя і архіўныя выданні – энцыклапедыі, навуковыя дапаможнікі, манаграфіі, успаміны ўдзельнікаў, копіі архіўных дакументаў – акты, загады, спісы вызваленых вязняў, фотаздымкі паўсядзённага жыцця толькі што вызваленых гарадоў.

Запрашаем пазнаёміцца з экспазіцыяй і ўзнавіць падзеі хронікі вызвалення Беларусі, звярнуцца да кніг і дакументаў, што зберагаюць і ўвекавечваюць памяць пра тыя гераічныя часы, пра ўдзельнікаў і сведкаў Вялікай Айчыннай вайны.