MOST (Mobility Scheme for Targeted People-to-People-Contacts / Праграма мабільнасці для мэтанакіраваных міжасобасных кантактаў) – праект Еўрапейскага саюза, накіраваны на пашырэнне кантактаў паміж грамадзянамі ЕС і Беларусі з мэтай абмену перадавым вопытам і паляпшэння ўзаемаразумення. MOST дае магчымасць наведаць Еўропу з мэтай ўстанаўлення і паглыблення прафесійных сувязяў. Адным з ключавых сектараў праекта з’яўляецца культура.

Мэтай стажыроўкі стала вывучэнне перадавога вопыту музеяў кнігі Германіі. Музеі кнігі – установы, якія збіраюць, захоўваюць, вывучаюць і экспануюць кнігі і іншыя прадметы ў кантэксце гісторыі кніжнай культуры. Яны бяруць пачатак у другой палове XIX стагоддзя, калі бурнае развіццё навукі і рост прэстыжу кнігі паслужылі падставамі да іх стварэння.

Музеі кнігі Германіі найстарэйшыя ў Еўропе. У 1884 годзе быў заснаваны Нямецкі музей кнігі і пісьменства, які з’яўляецца сёння падраздзяленнем Нямецкай нацыянальнай бібліятэкі ў Лейпцыгу. У 1900 годзе ў Майнцы быў створаны Музей Гутэнберга да 500-годдзя з дня нараджэння друкара.

XX стагоддзе адзначана незвычайна хуткім развіццём музеяў, прысвечаным кнізе. Але і ў пачатку ХХІ стагоддзя неабходнасць стварэння і развіцця такіх музеяў не страціла сваёй актуальнасці, а наадварот набыла вялікую вастрыню і разглядаюцца ў новых аспектах.

Стажыроўка з’яўлялася значнай для ажыццяўлення інтэграцыі айчынных музеяў кнігі ў сусветную сістэму музеяў, фарміравання адпаведнага музейнага светапогляду, вызначэння эфектыўных метадаў работы, якія ўлічваюць сусветны вопыт і накіраваны на дасягненне высокіх навукова-практычных рэзультатаў. Вывучэнне вопыту замежных калег будзе спрыяць развіццю музейнай і выставачнай работы, а таксама пашырэнню навуковай і міжнароднай дзейнасці Нацыянальнай бібліятэкі Беларусі.

У стажыроўцы прынялі ўдзел Ірына Якаўлеўна Васільковіч, загадчыца сектара арганізацыі кніжных выставак аддзела галерэйна-выставачнай дзейнасці, Кацярына Аляксандраўна Лапатко, Кацярына Вітальеўна Паланейчык і Таццяна Андрэеўна Сапега, вядучыя метадысты і загадчыца сектара навукова-праектнай работы навукова-даследчага аддзела кнігазнаўства.

За час паездкі ў Германію супрацоўнікі Нацыянальнай бібліятэкі Беларусі наведалі пяць музеяў кнігі: два з іх у Лейпцыгу, астатнія – у Дрэздэне, Майнцы і Офенбаху.

1. Нямецкі музей кнігі і пісьменства Нямецкай нацыянальнай бібліятэкі (Лейпцыг)