З 10 па 16 жніўня 2010 г. у г. Гетэборг (Швецыя) адбыўся Міжнародны бібліятэчны і інфармацыйны кангрэс і 76-я Генеральная канферэнцыя ІФЛА “Адкрыты доступ да ведаў – падтрымка ўстойлівага прагрэсу”.
Міжнародная федэрацыя бібліятэчных асацыяцый і ўстаноў (ІФЛА) была створана ў 1927 г. Гэта найбольш аўтарытэтная і прадстаўнічая няўрадавая міжнародная арганізацыя ў галіне бібліятэчнай справы. Яе членамі з’яўляюцца бібліятэчныя асацыяцыі, бібліятэкі, архівы, інфармацыйныя службы і іншыя бібліятэчна-інфармацыйныя ўстановы. Цяпер у яе радах налічваецца 1 650 калектыўных членаў з 145 краін свету.
У рабоце 76-й Генеральнай канферэнцыі і Савеце ІФЛА бралі ўдзел больш за 3 300 прадстаўнікоў бібліятэчна-інфармацыйных устаноў з прыкладна 128 краін. Найбольш шматлікія дэлегацыі былі з Швецыі – 416, Кітая – 200 і ЗША – 124. У працы канферэнцыі ўдзельнічалі прадстаўнікі бібліятэк і інфармацыйных службаў з краін СНД, у т. л. Расіі (70 чал., РДБ – 7 чал., РНБ – 8 чал., МК – 2 чал.), Казахстана (11 чал.), Малдовы (4 чал.), Украіна (3 чал.), а таксама прадстаўнікі бібліятэк краін-суседзяў: Эстоніі (13 чал.), Латвіі (6 чал.), Літвы (10 чал.), Польшчы (12 чал.).
Рэспубліка Беларусь на канферэнцыі была прадстаўлена Нацыянальнай бібліятэкай Беларусі (НББ) у асобе яе дырэктара Р.С. Матульскага і загадчыка аддзела міжнародных сувязей Р.М. Букач.
У рамках канферэнцыі прайшло каля 160 пленарных, секцыйных пасяджэнняў і іншых мерапрыемстваў, на якіх абмяркоўваліся актуальныя праблемы бібліятэчнай справы.
На ўрачыстым адкрыцці канферэнцыі да яе ўдзельнікаў з прывітаннем звярнуўся Ян Эліясан, дыпламат, былы міністр замежных спраў, старшыня шасцідзесятай сесіі Генеральнай Асамблеі Арганізацыі Аб’яднаных Нацый, які на сённяшні дзень з’яўляецца спецыяльным пасланнікам генеральнага сакратара ААН у Дарфуры, Судане, а таксама Агнета Олсан – старшыня нацыянальнага камітэта ИФЛА-2010.
Прэзідэнт ІФЛА Эллен Тайс у сваім дакладзе дала характарыстыку сучаснага стану і тэндэнцый развіцця бібліятэчнай справы ва ўмовах сусветнага эканамічнага крызісу і глабальнай інфарматызацыі. Безумоўным упрыгожваннем цырымоніі ўрачыстага адкрыцця канферэнцыі ІФЛА, якое падкрэсліла краіну яе правядзення, стала выступленне сусветна вядомага ансамбля “АББА”.
На пленарных і секцыйных пасяджэннях канферэнцыі ІФЛА асаблівая ўвага была нададзена абмеркаванню:
- асаблівасцей развіцця бібліятэк у інфармацыйным грамадстве;
- заканадаўства ў галіне аўтарскага права і інтэлектуальнай уласнасці;
- фарміравання электронных бібліятэк (ЭБ).
Р.С. Матульскі, як прэзідэнт НП “Бібліятэчная асамблея Еўразіі” (БАЕ), правёў нараду прадстаўнікоў бібліятэк і органаў дзяржаўнага і грамадскага кіравання краін СНД, дзе абмяркоўвалася шырокае кола пытанняў.
Р.С. Мотульскі ўзяў удзел у штогадовым пасяджэнні Канферэнцыі дырэктараў нацыянальных бібліятэк (СDNL). На пасяджэнні былі заслуханы даклады:
- аб дзейнасці секцыі нацыянальных бібліятэк ІФЛА;
- даклад Інстытута даследаванняў Цэнтральнай Амерыкі “Нацыянальныя бібліятэкі свету”.
Таксама адбылася прэзентацыя іспанамоўнай ЭБ “Iberoamericano”.
Сёлета на пасяджэнні CDNL асноўная ўвага была нададзена заканадаўству ў галіне абавязковага экзэмпляра электронных дакументаў, аўтарскаму праву і ролі нацыянальных бібліятэк у прапагандзе пісьменнасці. Адобрана неабходнасць выпрацоўкі мінімальных патрабаванняў да нацыянальнага заканадаўства ў галіне абавязковага экзэмпляра электронных дакументаў на міжнародным узроўні.
Дэлегацыя НББ наведала выстаўку інфармацыйных прадуктаў і тэхнічных сродкаў, дзе былі шырока прадстаўлены новыя распрацоўкі ў галіне сканавання дакументаў і стварэння электронных бібліятэк і інш.
Падчас перамоў з кіраўніцтвам міжнароднага інфармацыйнага кансорцыума EIFL (еIFL.net.) абмеркаваны пытанні ўзаемадзеяння па асноўных напрамках дзейнасці – аўтарскім праве, адкрытым доступе і г.д. Асобная ўвага была нададзена тэхналагічным, арганізацыйным, прававым і эканамічным аспектам забеспячэння доступу НББ і іншых бібліятэк краіны да найбуйнейшыых міжнародных баз даных у аддаленым рэжыме. Дасягнута дамоўленасць аб правядзенні ў Беларусі ў 2011 г. на базе НББ штогадовай канферэнцыі EIFL (еIFL.net.).
Даведка: OCLC (Online Computer Library Center) – некамерцыйная арганізацыя, заснаваная ў 1967 г. На сённяшні дзень членамі арганізацыі з’яўляюцца амаль 27 000 бібліятэк, музеяў і архіваў у 171 краіне. Мэты арганізацыі: сумесная праца над паляпшэннем доступу да інфармацыі, якая захоўваецца ў бібліятэках па ўсім свеце, скарачэнне выдаткаў бібліятэк, стварэнне тэхнічнага абслугоўвання і эксплуатацыі камп’ютарных сетак бібліятэк, стымуляванне развіцця карыстання бібліятэчнымі паслугамі, распаўсюджванне інфармацыі аб саміх бібліятэках і бібліятэчнай справе.
Праведзены сустрэчы з дырэктарамі шэрага нацыянальных бібліятэк і асацыяцый. Абмеркаваны даты візіту ў НББ у 2010 г.