З 15 па 31 сакавіка ў зале прававой інфармацыі (пам. 207b) адкрыта тэматычная кніжная выстаўка “Асноўны закон беларускай дзяржавы” да Дня Канстытуцыі Рэспублікі Беларусь.
Канстытуцыя – асноўны закон любой дзяржавы. Па ўсіх параметрах беларуская Канстытуцыя – Канстытуцыя развітога, свабоднага грамадства, Канстытуцыя еўрапейскай дзяржавы. Заснаваная на прынцыпе вяршэнства права, дакладным раздзяленні галін улады, разнастайнасці палітычных інстытутаў, ідэалагічных поглядаў, яна адлюстроўвае вопыт канстытуцыйнага будаўніцтва перадавых краін свету, канкрэтна і паслядоўна выкладае базавыя агульначалавечыя каштоўнасці.
Першая Канстытуцыя Сацыялістычнай Савецкай Рэспублікі Беларусь была прынята I Усебеларускім з’ездам Саветаў 3 лютага 1919 года. Яна абвясціла Беларусь рэспублікай Саветаў працоўных, сялянскіх і салдацкіх дэпутатаў, адмяніла прыватную ўласнасць на зямлю і іншыя сродкі вытворчасці, замацавала роўныя правы і абавязкі грамадзян рэспублікі, абвясціла дэмакратычныя свабоды.
Другая Канстытуцыя Беларускай Савецкай Сацыялістычнай Рэспублікі зацверджана 11 красавіка 1927 года на VIII Усебеларускім з’ездзе Саветаў. Яна вызначыла межы і магчымасці заканатворчай дзейнасці вышэйшых і цэнтральных органаў дзяржаўнай улады.
Трэцяй па ліку была Канстытуцыя Беларускай ССР, прынятая Надзвычайным XII Усебеларускім з’ездам Саветаў 19 лютага 1937 года. У ёй канстатавалася добраахвотнае аб’яднанне БССР у адзіную на роўных правах з іншымі саюзнымі рэспублікамі дзяржаву. Пасля Вялікай Айчыннай вайны ў Канстытуцыі былі замацаваны правы рэспублікі ўступаць у непасрэдныя адносіны з замежнымі краінамі, складаць з імі дагаворы, абменьвацца дыпламатычнымі і консульскімі прадстаўнікамі.
У Канстытуцыі БССР 1978 года сістэма органаў дзяржаўнай улады і кіравання засталася ранейшай. Вярхоўны Савет БССР стаў “правамоцны вырашаць усе пытанні, аднесеныя Канстытуцыяй СССР і гэтай Канстытуцыяй да вядзення Беларускай ССР”, была вызначана выключная кампетэнцыя Вярхоўнага Савета рэспублікі.
Канстытуцыя суверэннай Рэспублікі Беларусь была прынята 15 сакавіка 1994 года Вярхоўным Саветам. У далейшым змены і дапаўненні ў Канстытуцыю ўносіліся тройчы (заўсёды – шляхам рэферэндуму).
Адметнымі рысамі дзеючай Канстытуцыі Рэспублікі Беларусь з’яўляюцца палітычны плюралізм; замацаванне ў якасці эканамічнай асновы разнастайнасці форм уласнасці; усталяванне роўнасці дзяржавы і грамадзяніна, наяўнасць у іх узаемных абавязацельстваў; замацаванне ў якасці вектару для развіцця заканадаўства прыярытэту агульнапрызнаных прынцыпаў міжнароднага права; вяршэнства права; раздзяленне і ўзаемадзеянне ўлад; прамы характар дзеяння норм Канстытуцыі.
Экспазіцыя налічвае больш за 40 дакументаў і ўключае наступныя тэматычныя раздзелы:
- Гісторыя Канстытуцыі.
- Канстытуцыя Рэспублікі Беларусь на сучасным этапе.
- Канстытуцыйнае права ў Рэспубліцы Беларусь.
Гэта выстаўка будзе цікавая самаму шырокаму кругу чытачоў.
 |
 |
 |
