ГалоўнаяНавіныНавіны бібліятэк
Беларусь і ААН: гісторыя і сучаснасць
Кангрэс “Бібліятэка як феномен культуры”

Чытаць, думаць, развівацца

Чытаць, думаць, развівацца
Іншыя Навіны

Існуе папулярнае выказванне: "Каб стаць разумным, дастаткова прачытаць дзесяць кніг, але каб знайсці іх, патрэбна прачытаць тысячы".


Як бы ні супраціўляўся кансерватар унутры вас, варта хаця б калі-небудзь аб’явіць самім сабе маленькую вайну і чытаць тое, што не ўваходзіць у кола вашых інтарэсаў. А можа, спадабаецца. Ніхто не заклікае адмаўляцца ад старых сяброў: любімага жанру ці твораў пэўнага пісьменніка. Прапаноўваецца толькі ўзбагаціць як паўсядзённасць, так і свой чытацкі свет. Аднастайнасць інфармацыі, што спажываецца, – гэта як зносіны з тымі ж самымі людзьмі. Нават супраць уласнай волі трапляеш у палон стэрэатыпаў, што прыводзяць да спрашчэння і тэндэнцыйнасці меркаванняў.

На мой погляд, галоўная мэта чытання – гэта бясконцы шэраг пытанняў “навошта?”. Няма пытанняў – няма развіцця, з усімі наступствамі гэтага. Прагрэс, у сваю чаргу, дапамагае зразумець сапраўдную каштоўнасць таго, што ўжо ёсць у тваіх руках. Да прыкладу, колькі б ні казалі, што развіццё электронных кніг становіцца перадумовай сканчэння эры Гутэнберга, але… Папяровыя кнігі не тое што не знікаюць, яны працягваюць быць актыўна запатрабаванымі.

Так, пад час адкрыцця сёлетняга Франкфурцкага кніжнага кірмашу Готфрыд Хонелфедэр, прэзідэнт Германскай асацыяцыі выдаўцоў і кнігагандляроў, агучыў маленькую радасную навіну: у 2013 годзе попыт нямецкіх пакупнікоў крыху павысіўся – продажы папяровых кніг павялічыліся амаль на 1 працэнт. Здавалася б, сціплыя поспехі, але ў доўгай барацьбе за патэнцыяльнага чытача значная кожная прададзеная кніга. І кніга гэтая, магчыма, дапаможа прасвятліцца яшчэ адной душы.

На жаль, мы жывём у час, пазбаўлены герояў. Куміры ў пакалення ёсць, а вось герояў няма. На апошніх хочуць быць падобнымі, а да куміра дастаткова дакрануцца. У многім герояў выхоўвае літаратура. Успомніце сваё дзяцінства ці дзяцінства вашых бацькоў: Паўка Карчагін, Гуля Каралёва, Алег Кашавы. А хто сёння? Ды і навошта нашым дзецям чытаць, калі яны адкрыюць глянцавы часопіс ці набяруць у адрасным радку каардынаты блога “зоркі” і даведаюцца пра жыццё свайго куміра, ён жа без высілкаў заўсёды “пад рукой”.

У гэтым выпадку мне падаецца паказальным прыклад той жа Германіі. У Лейпцыгу, напрыклад, праходзіць самае сапраўднае свята чытання і кнігі. Вы б толькі бачылі, колькі чытачоў збіраецца на сустрэчы з любімымі пісьменнікамі, якія дыскусіі разгараюцца вакол новых раманаў! І ўсё гэта робіцца не за абяцаны ў канцы мерапрыемства прыз. Гэта імкненне, патрэба чытаць і думаць. І літаратура, якая ўваходзіць у спіс бестселераў, – не заўсёды чытво дзеля задавальнення.

Зусім не важна, гэта мастацкая ці навукова-папулярная кніга, важна тое, што чытачоў цікавяць пытанні, што выходзяць за межы іх “зоны камфорту”.

Неяк мы з калегамі абмяркоўвалі самыя папулярныя навінкі заходнееўрапейскага кніжнага рынку. Зайшла гаворка пра тое, што тэмамі папулярных навінак месяца сталі кнігі пра вязняў у Гуантанама і пра рэжым чырвоных кхмераў. Гэта выклікала хвалю здзіўлення і неразумення. Для мяне ж усё заканамерна. Грамадства, якое чытае, павінна імкнуцца да асэнсавання розных тэм. Таму выдаўцам не варта паддавацца тэндэнцыі “хлеба і відовішчаў” і спадзявацца на тое, што, забаўляючы, мы выхоўваем. Мы выхоўваем толькі прымушаючы думаць. А гэта наўрад ці магчыма без кніг з сэнсам.

Аўтар публікацыі: Кацярына Сіман.

Крыніца: газета “Літаратура і мастацтва”, 18.10.2013

Чытайце таксама:

Навіны

Віншуем з юбілеем Наталлю Паўлаўну Алейнікаву!

18 Вер 2024

Наталля Паўлаўна, прыміце ад усяго калектыву Нацыянальнай бібліятэкі Беларусі віншаванні з цудоўнай юбілейнай датай! Моцнага здароўя на доўгія гады, невычэрпнага жаночага шчасця, багацця, цяпла ў доме і гармоніі ў душы. Няхай усё складаецца ўдала і гарманічна, жыццё будзе напоўнена яркімі фарбамі і толькі добрым настроем! Хай блізкія акружаюць клопатам і любоўю, спраўджваюцца самыя смелыя і грандыёзныя мары.

Партрэты: гісторыя бібліятэкі ў асобах

Уладар дзіцячых мар

17 Вер 2024

Юбілейная кніжная выстаўка “Уладар дзіцячых мар”, прысвечаная 75-годдзю беларускага пісьменніка Аляксея Мікалаевіча Якімовіча, праходзіць з 17 верасня па 20 кастрычніка ў зале беларускай літаратуры (пам. 205).

Кніжныя выстаўкі

Назаўжды разам!

17 Вер 2024

17 верасня 1939 года – найважнейшы дзень у гісторыі беларускага народа. Менавіта тады пачаўся вызваленчы паход Чырвонай арміі, які дапамог працоўным Заходняй Беларусі зліцца з БССР. Ажыццявілася запаветная мара беларускага народа зноў стаць адзіным цэлым.

Выставачныя мультыпраекты

1–14 верасня 1944 года. На шляху да Вялікай Перамогі

16 Вер 2024

Працяг новага праекта Нацыянальнай бібліятэкі Беларусі “Газетныя радкі чытаючы сэрцам. Да 80-годдзя Перамогі савецкага народа ў Вялікай Айчыннай вайне” прысвечаны 80-годдзю Перамогі савецкага народа над нямецка-фашысцкімі захопнікамі ў Вялікай Айчыннай вайне. З канца ліпеня 2024-га па май 2025 г. на партале Нацыянальнай бібліятэкі Беларусі публікуюцца матэрыялы з газет Савецкай Беларусі 1944 года, якія адлюстроўваюць хроніку навін і падзей таго часу.

Праект “Газетныя радкі чытаючы сэрцам. Да 80-годдзя Перамогі савецкага народа ў Вялікай Айчыннай вайне”

Бібліятэкарам