“І скажа той, хто народзіцца...”

5 лістапада ў галерэі “Лабірынт” прайшоў літаратурна-асветніцкі вечар “І скажа той, хто народзіцца...”, прысвечаны 80-годдзю з дня нараджэння вядомага беларускага пісьменніка Вячаслава Адамчыка.

Мерапрыемства, арганізаванае Нацыянальнай бібліятэкай Беларусі сумесна з Дзяржаўным музеем гісторыі беларускай літаратуры, пачалося адкрыццём выстаўкі з фондаў бібліятэкі. На вечары выступілі даследчыкі творчасці Вячаслава Адамчыка, прагучалі ўспаміны людзей, якія блізка ведалі пісьменніка, сябравалі з ім. Сярод іх – Адам Мальдзіс, Міхась Тычына, Алесь Бадак, Віктар Шніп, а таксама сыны пісьменніка – Уладзімір (Адам Глобус) і Міраслаў.

Дыктар беларускага радыё Алег Вінярскі зачытаў прысутным апавяданне Вячаслава Адамчыка, прысвечанае маці, якое, па словах Адама Глобуса, яго бацька вельмі любіў.

“Адамчык умеў азадачваць і здзіўляць... Ён ніколі не памыляўся, калі цытаваў кагосьці, і заўсёды адчуваў, што трэба больш ведаць. У пісьменніцкай працы ён раўняўся на Дастаеўскага і Буніна», – падзяліўся ўспамінамі Міхась Тычына.

“Выстаўка, прысвечаная творчасці пісьменніка, будзе працаваць да 30 лістапада ў зале беларускай літаратуры, таму ў кожнага ёсць магчымасць прыйсці з сябрамі, знаёмымі і дакрануцца да спадчыны нашага вялікага земляка”, – адзначыла пад час урачыстасці першы намеснік дырэктара Нацыянальнай бібліятэкі Беларусі Алена Далгаполава.

Напрыканцы мерапрыемства сын пісьменніка перадаў Дзяржаўнаму музею гісторыі беларускай літаратуры сшыткі, фотаздымкі і некалькі шарыкавых ручак Вячаслава Адамчыка, якія той калекцыяніраваў пры жыцці. Кожны з прысутных, у сваю чаргу, атрымаў кніжку пісьменніка пад назвай “Нязрушаны камень” – апошні, складзены ім зборнік апавяданняў.

Вячаслаў Адамчык – адзін з выдатных сучасных пісьменнікаў Беларусі, лаўрэат Літаратурнай прэміі імя І. Мележа, Дзяржаўнай прэміі БССР імя Якуба Коласа. Ён належыць да пісьменніцкага пакалення так званых “шасцідзесятнікаў”.

Літаратурную дзейнасць пісьменнік пачаў у 1952 г. вершамі. Яго першы верш “Шпакі” быў надрукаваны ў дзятлаўскай раённай газеце. Ужо першыя спробы пяра Вячаслава Адамчыка паказалі, што ў літаратуру прыйшоў сапраўдны майстар мастацкага слова. З 1957 г. ён пачаў выступаць у друку і як празаік. Найбольш значнае творчае дасягненне пісьменніка – панарамная эпічная тэтралогія, якую склалі раманы “Чужая бацькаўшчына”, “Год нулявы”, “І скажа той, хто народзіцца…”, “Голас крыві брата твайго”. Тэтралогія прысвечана гістарычнаму шляху заходнебеларускай вёскі ва ўмовах даваеннай польскай дзяржавы, у першыя гады савецкай улады і пад фашысцкай акупацыяй. Трэба адзначыць, што малому дараванню было ўсяго шэсць гадоў, калі адбылося ўз’яднанне Заходняй і Усходняй Беларусі, восем – на пачатку Вялікай Айчыннай вайны.

За гады літаратурнай працы з-пад пяра Вячаслава Адамчыка выйшлі шматлікія зборнікі прозы, некалькі раманаў і сцэнарыяў, п’еса. Пісьменнік пераклаў кнігу балгарскіх народных казак “Незвычайны асілак”, паасобныя творы М. Прышвіна, Ю. Казакова, С. Залыгіна і інш.

Жыццёвы шлях Вячаслава Адамчыка абарваўся ў 2001 годзе, калі яму было толькі 67 гадоў. Пісьменнік мог бы яшчэ плённа працаваць, а тая творчая спадчына, што засталася, выклікае захапленне.