Памятаеце старую дзіцячую гульню ў “сакрэты”? Гульцы рабілі ў зямлі невялікія сховы, дзе пад шкельцам змяшчалі розныя дробныя “скарбы”, а потым выкрывалі іх і дэманстравалі толькі самым лепшым сябрам.
“Сакрэты” іншым разам можна знайсці і ў кнігах. За час вывучэння некаторых выданняў у навукова-даследчым аддзеле кнігазнаўства назбіралася калекцыя адмысловых знаходак. Некаторымі з іх мы з радасцю дзелімся з вамі.
Дык якія ж “сакрэты” хаваюцца сярод кніжных старонак?
Часцей за ўсё гэта рэчы, якія выкарысталі замест закладкі. Сярод іх можна сустрэць фатаграфіі, паштоўкі, сшыткавыя лісткі з малюнкамі, рэкламныя лістоўкі, сувенірныя стужачкі, царкоўныя запіскі з замоўленымі набажэнствамі, грошы і шмат што іншае. А часам людзі пакідаюць у кнігах тое, што хочуць захаваць або нешта наўпрост звязанае з самім творам ці выданнем.
Сярод нашых “сакрэтаў” можна ўбачыць самаробную шоўкавую закладку, знойдзеную ў рукапісным асобніку “Актоіха” 1-й паловы XIX ст., засушаныя кветкі з венецыянскага выдання “Каментары да выбраных твораў М.Т. Цыцэрона” 1755 г. або пёрка з літаграфіі рукапісу лекцый па рускай літаратуры А.К. Барадзіна ХІХ ст.
Цікавую гісторыю можа распавесці знаходка з тома з п’есай Шэкспіра “Сон у летнюю ноч”, які ўбачыў свет у Лондане ў 1924 г. Выданне мае прадмову вядомага англійскага драматурга, гісторыка і тэатральнага дзеяча Харлі Грэнвіл-Баркера (Granville-Barker). Кніга ілюстравана англійскім мастаком, дызайнерам і крытыкам Полем Нэшам. Экзэмпляр надрукаваны на адмысловай паперы ручной работы, мае нумар, што сведчыць аб яго рэдкасці і абмежаваным тыражы выдання. У асобнік укладзены ліст, напісаны на бланку Брытанскай амбасады ў Парыжы дыпламатам баронам Уільямам Цірэла (W. Tyrrell) і адрасаваны барону Эдуарду Ротшыльду (Парыж, 14 ліпеня 1930 г.). Са зместу вынікае, што выданне з’яўляецца падарункам на вяселле дачкі барона Жаклін. Гэты ліст – цудоўнае пацверджанне старой показкі, што кніга – лепшы падарунак!
Нечаканыя знаходкі ў выданнях маюць сваю цікавую гісторыю і раскрываюць некаторыя “сакрэты” кніжных старонак.
Матэрыял прадастаўлены навукова-даследчым аддзелам кнігазнаўства.