З 13 чэрвеня па 10 ліпеня ў зале дакументаў міжнародных арганізацый (пам. 207g) адкрыта выстаўка “Праблема абароны праў бежанцаў: гістарычныя вытокі і сучаснасць”, прысвечаная Сусветнаму дню бежанцаў.

Гэты Дзень быў заснаваны Генеральнай Асамблеяй ААН 4 снежня 2000 года (рэзалюцыя 55/76) і штогод адзначаецца 20 чэрвеня, пачынаючы з 2001 года. Абвяшчэнне гэтага дня – даніна павагі сіле духу і мужнасці мільёнаў людзей, якія пераадолелі неверагодныя цяжкасці, каб пачаць жыццё нанава і стаць паўнавартаснымі членамі грамадства ў складаных і нязвыклых акалічнасцях.

Па апошніх дадзеных ААН, звыш 42 мільёнаў жыхароў планеты былі вымушаны пакінуць свае дамы і абшчыны. За гэтымі лічбамі стаіць нешта большае, чым проста статыстыка: гэта пэўныя людзі і сем’і, у якіх карэнным чынам змянілася жыццё, а будучыня застаецца няяснай.

Бежанцы не пакідаюць свае дамы і вёскі добраахвотна. Яны вымушаны рабіць гэта з-за канфліктаў або праследаванняў. У многіх выпадках яны бягуць для таго, каб выратаваць сваё жыццё, спрабуючы захаваць сваю бяспеку, знайсці абарону і задаволіць свае самыя надзённыя патрэбы. Расстанне са сваім домам не дало ім магчымасці атрымаць адукацыю або працу, а прынесла толькі пакуты і балючы вопыт няпэўнасці, нястачы і нецярпімасці.

Міжнароднае супольніцтва накіроўвае свае намаганні на палягчэнне цяжкай долі гэтых людзей. Прызнаючы адказнасць Арганізацыі Аб’яднаных Нацый за лёсы бежанцаў, Генеральная Асамблея ААН у 1950 годзе заснавала Упраўленне вярхоўнага камісара ААН па справах бежанцаў (УВКБ), якое пачало сваю дзейнасць 1 студзеня 1951 года. Яго найважнейшай функцыяй з’яўляецца прадастаўленне міжнароднай абароны і забеспячэнне павагі асноўных праў чалавека ў адносінах да бежанцаў, у тым ліку атрымання сховішча, а таксама недапушчэнне прымусовага вяртання нікога з іх у краіну, дзе яны маюць падставы асцерагацца рэпрэсій.

Азначэнне прававога статусу бежанцаў змяшчаецца ў двух міжнародных дагаворах – Канвенцыі аб статусе бежанцаў 1951 года і Пратаколе да яе 1967 года. Канвенцыю ратыфікавала звыш 140 дзяржаў, уключаючы Рэспубліку Беларусь, якая далучылася да Канвенцыі і Пратакола ў маі 2001 года. Наша краіна ўносіць свой уклад у міжнародныя намаганні па рашэнні праблем бежанцаў. Прадстаўніцтва УВКБ ААН у Беларусі было адкрыта ў 1995 годзе. УВКБ штогод рэалізуе ў Беларусі праекты на суму каля 1 млн. дол. ЗША, якія ў асноўным накіраваны на ўмацаванне нацыянальнай сістэмы сховішча. У перыяд 2009–2011 гадоў УВКБ ААН рэалізуюцца ў Беларусі два праекты міжнароднай тэхнічнай дапамогі: “Павышэнне эфектыўнасці раздзялення і работы з міграцыйнымі патокамі на дзяржаўнай граніцы і ўнутры Рэспублікі Беларусь” і “Мясцовая інтэграцыя бежанцаў у Беларусі”.

Прапанаваная тэматычная выстаўка пазнаёміць чытача з дзейнасцю міжнародных, няўрадавых і праваабарончых арганізацый, накіраванай на забеспячэнне абароны бежанцаў, іх адаптацыю і інтэграцыю ў краінах, якія далі сховішча. Матэрыялы выстаўкі знаёмяць з літаратурай пра становішча бежанцаў, з дзейнасцю УВКБ ААН, а таксама з унутранай і знешняй палітыкай Рэспублікі Беларусь, накіраванай на аказанне дапамогі бежанцам у іх пошуку бяспечнага жыцця, міру і стабільнасці.

Выстаўка ўключае наступныя тэматычныя раздзелы:

Становішча бежанцаў у свеце
Бежанцы ў сучасным міжнародным праве
Роля УВКБ ААН у абароне праў бежанцаў
Міжнароднае супрацоўніцтва і палітыка дапамогі бежанцам
Сістэма абароны бежанцаў у Рэспубліцы Беларусь

Экспазіцыя налічвае каля 70 дакументаў: кнігі, брашуры, перыядычныя выданні, мімеаграфаваныя матэрыялы. Вялікую частку выстаўкі складаюць дакументы міжнародных арганізацый (ААН, ЮНЕСКА, Еўрапейскага саюза, Савета Еўропы) на рускай, французскай і англійскай мовах.

Выстаўка прызначана для палітолагаў, юрыстаў, сацыёлагаў, супрацоўнікаў органаў заканадаўчай і выканаўчай улады, вучэбных і навуковых структур, а таксама для ўсіх, хто цікавіцца праблемамі бежанцаў і пытаннямі міграцыі і сховішча.

Карысныя спасылкі

Сістэма ААН

Асноўныя дакументы

Рэзалюцыя Генеральнай Асамблеі аб абвяшчэнні Дня (A/RES/55/76)
Канвенцыя аб статусе бежанцаў (1951 год)
Пратакол да Канвенцыі аб статусе бежанцаў (1967 год)

Дадатковыя дакументы

Праблема абароны праў бежанцаў: гістарычныя вытокі і сучаснасць

Інфармацыйныя рэсурсы

Паслугі