30 кастрычніка ў зале прававой інфармацыі (пам. 207b) арганізавана тэматычная выстаўка да 245-годдзя з дня нараджэння вялікага рускага рэфарматара М.М. Спяранскага і 185-годдзя выдання Збору законаў Расійскай імперыі.
Натхняльнікам і арганізатарам работы па кадыфікацыі расійскага заканадаўства стаў выдатны дзяржаўны дзеяч Міхаіл Міхайлавіч Спяранскі. Поўны збор законаў ён паклаў у падмурак Збору дзеючых законаў. З гэтай мэтай з розных актаў заканатворца браў прыдатныя да дзеяння ўзаконенні, фарміраваў у кароткія артыкулы, набліжаныя да тэксту арыгінала, і, спасылаючыся на крыніцу, размяшчаў у сістэматычным парадку, зводзячы іх у асаблівыя статуты. Так быў створаны Збор законаў Расійскай імперыі.
Чыноўнікі Другога аддзялення прарабілі сапраўды тытанічную працу, складаючы з асобных і разрозненых узаконенняў суцэльную і ўзгодненую тэматычную інкарпарацыю законаў. Пры гэтым праводзілася галіновая і інстытуцыянальная кансалідацыя ўстанаўленняў законаў у выглядзе асноўных законаў, пастаноў і статутаў. Усе падрыхтаваныя праекты артыкулаў Спяранскі праглядаў асабіста і рэдагаваў літаральна кожны радок гэтага выдання. Аператыўнасць работы была надзвычайная – за сем год было зроблена тое, што не ўдалося зрабіць больш чым за 180 папярэдніх.
Да канца 1832 г. Збор законаў Расійскай імперыі быў падрыхтаваны і надрукаваны накладам 1200 экзэмпляраў. Ён складаўся з 15 тамоў, 36 тыс. артыкулаў і больш за 6 тыс. дадаткаў. Для стварэння Збору законаў былі вывучаны 45 тыс. узаконенняў, з якіх былі выбраны дзеючыя законапалажэнні па 1 студзеня 1832 г. У студзені 1833 г. Дзяржаўны савет пастанавіў лічыць Збор законаў асноўным юрыдычна-прававым актам Расійскай імперыі.
Імператар вельмі высока ацаніў працу Спяранскага і прама на пасяджэнні савета ўсклаў на яго знятую з сябе стужку ордэна Андрэя Першазванага. У тым жа годзе Спяранскі быў прызначаны старшынёй дэпартамента законаў – самага важнага ў Дзяржаўным савеце.
Збор законаў Расійскай імперыі выклікаў жывую цікавасць у Еўропе. Дзяржаўныя дзеячы і юрысты выявілі, што ў Расіі рэалізавана тое, да чаго многія дзяржавы толькі імкнуліся. Узаконенні найвялікшай дзяржавы дапамаглі стварыць стройную сістэму, дзяржаўны апарат, у выніку чаго насельніцтва атрымала выразныя і даступныя законапалажэнні. Заканадаўства Расіі нарэшце выйшла з цемры "чыноўніцкіх канцылярый і справаводства".
Экспазіцыя налічвае больш за 80 дакументаў: кніг, брашур, перыядычных выданняў, аўтарэфератаў дысертацый.
Выстаўка ўключае наступныя тэматычныя раздзелы:
- Біяграфічная літаратура пра М.М. Спяранскага і ўспаміны сучаснікаў.
- Палітычныя ідэі і праекты М.М. Спяранскага па пераўтварэнні Расійскай дзяржавы.
- Вучоны М. М. Спяранскі і яго ўклад у стварэнне Збору законаў Расійскай імперыі.
- Роля графа М. М. Спяранскага ў развіцці айчыннай фінансавай думкі.
- Асветніцка-педагагічная дзейнасць М. М. Спяранскага.
Выстаўка прызначана для навуковых супрацоўнікаў, выкладчыкаў, аспірантаў і студэнтаў юрыдычных і гістарычных факультэтаў, а таксама для ўсіх чытачоў, якія цікавяцца гісторыяй дзяржавы і права Расіі.
Тэлефон для даведак: (8 017) 293 27 32.
Карысныя спасылкі: