З 16 верасня па 13 кастрычніка ў зале дакументаў міжнародных арганізацый (2-гі паверх, пам. 207g) адкрыта кніжная выстаўка “Каля небяспечнай рысы: ядзерная зброя і міжнародная бяспека”, прысвечаная Міжнароднаму дню барацьбы за поўную ліквідацыю ядзернай зброі.
Гэты Дзень быў заснаваны 5 снежня 2013 г. на 68-й сесіі Генеральнай Асамблеі ААН рэзалюцыяй № A/RES/68/32 і штогод адзначаецца 26 верасня.
Рэзалюцыя пастанавіла склікаць не пазней за 2018 г. міжнародную канферэнцыю Арганізацыі Аб’яднаных Нацый высокага ўзроўню па ядзерным раззбраенні і неадкладна пачаць на канферэнцыі перагаворы, накіраваныя на найхутчэйшае заключэнне ўсёабдымнай канвенцыі па ядзернай зброі з мэтай забараніць валоданне ёю, яе распрацоўку, вытворчасць, набыццё, выпрабаванне, ужыванне і забяспечыць яе знішчэнне.
Поўная ліквідацыя ядзернай зброі з’яўляецца адной з найстарэйшых мэт ААН. Гэтая мэта была прадметам першай рэзалюцыі Генеральнай Асамблеі, прынятай у 1946 г. З 1959 г. яна, нараўне з усеагульным і поўным раззбраеннем, была ўключана ў парадак дня Генеральнай Асамблеі. Тэма поўнай ліквідацыі ядзернай зброі была асноўнай ў аглядных канферэнцыях, якія праводзіліся ў ААН з 1975 г. дзяржавамі – удзельніцамі Дагавора аб нераспаўсюджанні ядзернай зброі. Яна была вызначана ў якасці адной з прыярытэтных задач першай спецыяльнай сесіі Генеральнай Асамблеі па раззбраенні ў 1978 г., якая надала асаблівую ўвагу праблеме ядзернага раззбраення.
Аднак на сённяшні дзень многія краіны не спяшаюцца з ліквідацыяй свайго ядзернага ўзбраення. Пытанне валодання гэтай зброяй непазбежна разглядаецца кожнай дзяржавай з пазіцыі нацыянальных інтарэсаў. Ва ўмовах, калі сусветная эканоміка дае збоі, часта менавіта ваенная сіла становіцца фактарам, які вызначае міжнародны статут дзяржавы. Дактрына ядзернага стрымлівання захоўваецца ў якасці элемента палітыкі бяспекі ўсіх ядзерных дзяржаў і іх ядзерных саюзнікаў.
Сёння ў арсеналах краін свету налічваецца каля 17 000 адзінак ядзернай зброі. Краіны, якія валодаюць такой зброяй, распрацавалі доўгатэрміновыя планы па мадэрнізацыі сваіх ядзерных арсеналаў. Па стане на 2014 г. ні адна з адзінак ядзернай зброі не была фізічна знішчана ў адпаведнасці з якім-небудзь двухбаковым або шматбаковым дагаворам, ніякіх перагавораў па ядзерным раззбраенні не вядзецца.
Улічваючы сітуацыю, якая склалася, Генеральная Асамблея заснавала Міжнародны дзень барацьбы за поўную ліквідацыю ядзернай зброі і заклікала сусветную супольнасць разгледзець ядзернае раззбраенне як адзін з найвышэйшых міжнародных прыярытэтаў.
На выстаўцы прадстаўлена больш за 70 дакументаў на рускай, англійскай і нямецкай мовах: кнігі, перыядычныя выданні, буклеты.
Экспазіцыя змяшчае наступныя тэматычныя раздзелы:
- Гісторыя стварэння ядзернай зброі. Ядзерныя выпрабаванні. Гонка ядзерных узбраенняў.
- Ядзернае раззбраенне і нераспаўсюджанне ядзернай зброі.
- Спыненне ядзерных выпрабаванняў. Дагавор аб усёабдымнай забароне ядзерных выпрабаванняў.
- Міжнародныя прававыя акты і дагаворы, накіраваныя на нераспаўсюджанне, скарачэнне і спыненне выпрабаванняў ядзернай зброі.
Выстаўка будзе цікавая спецыялістам у галіне раззбраення і бяспекі, атамнай энергетыкі, міжнародных адносін, а таксама палітолагам, эколагам, сацыёлагам, студэнтам і выкладчыкам ВНУ.
Тэлефон для даведак: (8 017) 293 27 26.
Карысныя спасылкі
- Міжнародны дзень барацьбы за поўную ліквідацыю ядзернай зброі
- Ядзерная бяспека
- Зброя масавага знішчэння
- Пасяджэнне высокага ўзроўню Генеральнай Асамблеі па ядзерным раззбраенні (26 верасня 2013 года)
- Дагавор аб усёабдымнай забароне ядзерных выпрабаванняў (уступленне ў сілу)
- Канферэнцыі па разглядзе дзейнічання ДНЯЗ:
- Падрыхтоўчы камітэт Канферэнцыі 2012 года
Падрыхтоўчы камітэт Канферэнцыі 2013 года
Падрыхтоўчы камітэт Канферэнцыі 2014 года - Арганізацыя па Дагаворы аб усёабдымнай забароне ядзерных выпрабаванняў
- Міжнароднае агенцтва па атамнай энергіі (МАГАТЭ)
- Міжнародны дзень дзеянняў супраць ядзерных выпрабаванняў (29 жніўня)
- Упраўленне па пытаннях раззбраення
- Камітэт Савета Бяспекі, заснаваны рэзалюцыяй 1737 (2006) [па Ісламскай Рэспубліцы Іран]
- Камітэт Савета Бяспекі, заснаваны рэзалюцыяй 1718 (2006) [па Карэйскай Народна-Дэмакратычнай Рэспубліцы]
Дакументы
- Заявы, зробленыя на неафіцыйным пасяджэнні Генеральнай Асамблеі 26 верасня 2014 г.
- Даклад Генеральнага сакратара "Наступная дзейнасць у святле праведзенага ў 2013 г. пасяджэння Генеральнай Асамблеі высокага ўзроўню па ядзерным раззбраенні"
- Пасяджэнне Генеральнай Асамблеі высокага ўзроўню па ядзерным раззбраенні (A/RES/67/39)
- Наступная дзейнасць у сувязі з праведзеным у 2013 г. пасяджэннем Генеральнай Асамблеі высокага ўзроўню па ядзерным раззбраенні (A/RES/68/32)
- Наступная дзейнасць у сувязі з праведзеным у 2013 г. пасяджэннем Генеральнай Асамблеі высокага ўзроўню па ядзерным раззбраенні (A/RES/69/58)
Дэкларацыі і канвенцыі па ядзернай бяспецы
- Дагавор аб нераспаўсюджанні ядзернай зброі (ДНЯЗ)
- Дагавор аб усёабдымнай забароне ядзерных выпрабаванняў (ДУЗЯВ)
- Дагавор аб забароне ядзернай зброі ў Лацінскай Амерыцы і Карыбскім басейне (Дагавор Тлатэлолка)
- Дадатковыя дэкларацыі і канвенцыі па ядзернай бяспецы