Агранка “алмаза ведаў”: студзень – красавік 2005 года

Працягваем адсочваць па матэрыялах перыядычнага друку этапы будаўніцтва Нацыянальнай бібліятэкі Беларусі (НББ) і звязаныя з гэтым падзеі.

Будні будаўніцтва

Затрымка ў будаўніцтве Нацыянальнай бібліятэкі Беларусі тлумачыцца зменамі першапачатковага плана: на 2-м паверсе пераабсталююцца памяшканні пад прэзідэнт-цэнтр. У ім планавалася прымаць афіцыйных гасцей Беларусі – дэлегацыі замежных краін, што значна павышала статус бібліятэкі.

У першыя месяцы 2005 г. ажыццёўлены найскладанейшы працэс – раскружальванне, г.зн. зняцце 28 дамкратаў і дэмантаж часовых металічных канструкцый, якія ў ходзе будаўніцтва падтрымлівалі аб’ём вышыннага кнігасховішча, прымаючы на сябе частку яго вагі. Пасля ўзвядзення асноўнага збудавання іх трэба дэманціраваць.

Перад дэмантажом спецыялісты БНТУ, якія сачылі за асадкай будынка, замерылі асадку па кутах. Такія даследаванні суправаджалі і ўвесь працэс раскружальвання.

Пасля зняцця ўсіх падтрымліваючых канструкцый высветлілася, што асадка будынка аказалася амаль у 2 разы меншая за норму. Адзначаецца штомесячная ўсадка на 2 міліметры, акрамя таго, яна раўнамерная, без перакосаў. Іншымі словамі, фундамент для будынка абсалютна надзейны.

Шкленне кнігасховішча ажыццяўляецца па спайдэрнай тэхналогіі.

Спайдэрнае, або планарнае, шкленне – гэта адносна новая тэхналогія бяспрофільнага шклення, пры якой шкло мацуецца рутэлямі (шклотрымальнікамі) і спайдэрамі (прасторавымі кранштэйнамі), якія злучаюцца праз адтуліны ў кутах шкляных панэлей. Яно забяспечвае ідэальна роўную паверхню фасада з максімальным эфектам святлопрапускання, стварае панарамны від унутры канструкцыі. Пры гэтым тэхналогія вельмі надзейная пры бачнай бязважкасці і крохкасці канструкцыі.

Спайдэрная тэхналогія ў вялікіх аб’ёмах у Беларусі выкарыстана ўпершыню менавіта на будынку НББ.

Шкло першапачаткова планавалася ставіць серабрыстае, з люстраным эфектам, але архітэктурнае рашэнне давялося памяняць – шкло ставіцца празрыстае.

Стылабат пачынаюць пакрываць гранітам. Але палюбавацца ім пакуль не атрымаецца: гранітныя пліты адразу ж клапатліва хаваюць спецыяльнай плёнкай.

Будаўніцтва на кантролі ў Прэзідэнта Рэспублікі Беларусь. Праводзяцца нарады, дзе разглядаюцца розныя пытанні, звязаныя з новым будынкам. У 2003 г. А.Р. Лукашэнка прымае ўдзел у закладцы фундамента бібліятэкі.

У 2005 г., у дзень рэспубліканскага суботніка (23 красавіка), кіраўнік дзяржавы наведаў будаўніцтва. Узначаленая ім брыгада, куды ўваходзілі кіраўнік Адміністрацыі прэзідэнта, міністр культуры, старшыня Мінскага гарвыканкама і дырэктар НББ, некалькі гадзін працавала на даху канферэнц-залы, укладваючы керамзітабетон (імі было ўкладзена 60 кубаметраў гэтага матэрыялу).

Цікава:
Тэрмін эксплуатацыі будынка разлічаны на 500 гадоў.
Сейсмаўстойлівасць – да 6 балаў.
Будынак можа вытрымаць моцны шторм.
Пажарабяспека? “Тут няма чаму гарэць” – сказалі галоўныя архітэктары. Бо пры будаўніцтве выкарыстаны негаручыя матэрыялы. Акрамя таго, у памяшканнях прадугледжаны і пажарная сігналізацыя, і аўтаматычная сістэма тушэння пажару.

Рыхтуемся да пераезду

Падрыхтоўчыя працы да пераезду пачаліся ў 2003 г., іх меркавалася завяршыць у ліпені 2005 г., але пераезд быў перанесены на снежань 2005 г., а пазней – на студзень 2006 г.

Праводзілася зверка фондаў (у адпаведнасці з планам работы НББ), паэтапная іх кансервацыя і пакаванне. У інтарэсах чытачоў яна пачалася з дакументаў, якія мала выкарыстоўваліся, а пазней планавалася зачыніць бібліятэку для чытачоў і заняцца перавозкай пакінутай часткі фонду.

Аднак перамяшчэнне фондаў у новы будынак адкладалася з-за няскончанага будаўніцтва.

А пакуль адпрацоўваліся пытанні па маршрутах, пад’язных шляхах, транспарце, эстакадах для разгрузкі, колькасці людзей, неабходных на этапах загрузкі-выгрузкі. Бо спатрэбіцца каля чатырохсот рэйсаў "КамАЗаў", каб перавезці больш за 8 млн дакументаў вагой 2 240 тон, 19 тыс. каталожных скрынь вагой 52 тоны.

Бібліятэка ў старым будынку працягвала абслугоўваць чытачоў.

Будуе ўся Беларусь

Будаўніцтва працягваецца ў тры змены. У ім бяруць удзел будаўнікі з розных рэгіёнаў: Гомеля, Салігорска, Маладзечна і іншых.

Па спецыяльным заказе на прадпрыемстве “Гомельбудматэрыялы” вырабляецца ўцеплены лінолеум для бібліятэкі з малюнкам “мазаіка”. Выпуск наладжаны аператыўна, праца ідзе ў дзве змены.

Прадпрыемства “Мінскжалезабетон” спецыяльна для добраўпарадкавання тэрыторыі НББ асвоіла выпуск арыгінальнай тратуарнай пліткі “донна”. Плітка мае выступы-зазоры. 25 розных адценняў дазволяць выкладваць розныя ўзоры і арнаменты.

Паводле задумы архітэктараў, перад уваходам у бібліятэку чытачоў будзе “вітаць” помнік Францыску Скарыну. Даўно адліты ў бронзе, ён чакае сваёй устаноўкі – злева ад галоўнага ўвахода.

Цікава:
Па стане на 1 студзеня 2005 г. на дабрачынны рахунак бібліятэкі паступіла 3.689.803.450 рублёў, 48.803 еўра, 519.566 долараў, 11.310 расійскіх рублёў.

Камфорт для чытачоў, супрацоўнікаў і... кніг

У новым будынку бібліятэкі будзе прадугледжана натуральнае асвятленне.

Чытальныя залы, па задуме архітэктараў, будуць арыентаваны на паўднёвы ўсход, каб да чытачоў, а таксама на маніторы трапляла мяккае рассеянае сонечнае святло. Гэтыя непрамыя промні будуць больш камфортнымі і для кніг.

Само надземнае кнігасховішча мае перавагі ў параўнанні з пабудаванымі пад зямлёй. Пастаянную тэмпературу паветра ў памяшканні пры мінімальных энергазатратах дапаможа падтрымліваць прастора паміж сховішчам і знешнім асяроддзем, у ёй будуць размешчаны калідоры.

На кожную кнігу ў новым будынку змесцяць спецыяльны чып для аховы ад крадзяжу. Але і чытач у любы час будзе ведаць, дзе знаходзіцца патрэбнае яму выданне: у іншага чытача або на шляху да кафедры выдачы.

А тым часам…

17 лютага ў НББ адбылася прэзентацыя інфармацыйных рэсурсаў выдавецтваў “K.G. Saur Verlag” і “Wiley”.

Вакол бібліятэкі – паміж праспектам Ф. Скарыны, вуліцай Філімонава і Старабарысаўскім трактам – з раніцы да вечара, уключаючы выхадныя, працуюць работнікі ўпраўлення дарожна-маставога будаўніцтва і добраўпарадкавання Мінгарвыканкама: тут узводзіцца мост праз раку і паркавая зона з дрэвамі і кветнікамі.

Грандыёзная будоўля новага будынка бібліятэкі паўплывала на ўвесь мікрараён “Усход”. Пачалося фарбаванне фасадаў жылых дамоў на праспекце Незалежнасці, кладка тратуарнай пліткі перад галоўным уваходам у бібліятэку. Асноўныя работы па добраўпарадкаванні, пачатыя вясной, працягнуцца летам.

Асобныя даты і лічбы ў дадзеным артыкуле ўдакладнены са слоў відавочцаў, таму могуць адрознівацца ад прыведзеных у СМІ.

1. Романчук, А. Стеллажи для библиотеки / А. Романчук // Минский курьер. – 2005. – 13 янв. – С. 2.
2. Сюльжина, А. Огранка “алмаза” – дело тонкое / А. Сюльжина // Советская Белоруссия. – 2005. – 13 янв. – С. 2.
3. Среднева, О. Национальная библиотека – новоселье состоится в срок / О. Среднева // Минский курьер. – 2005. – 15 янв. – С.1–2.
4. Шевченко, В. В новой библиотеке будут теплые полы  / В. Шевченко // Комсомольская правда в Белоруссии. – 2005. – 25 янв. – С.18.
5. Антонова-Мельянович, Т. “Бриллиант” знаний  / Т. Антонова-Мельянович, Ю. Лешкевич // Труд Беларуси. – 2005. – 27 янв. – 2 февр. – С. 11.
6. Зенкевич, Е. Библиотеку освобождают от временных опор / Е. Зенкевич // Вечерний Минск. – 2005. – 2 февр. – С. 2.
7. Корзюк, Н. “Донна” для библиотеки / Н. Корзюк // Минский курьер. – 2005. – 4 февр. – С. 8.
8. Кулик, К. Идет огранка белорусского “алмаза” / К. Кулик // Народная газета – 2005. – 4 февр. – С. 1.
9. Чэмер, М. У кніжнай скарбніцы стала больш скарбу / М. Чэмер // Настаўніцкая газета. – 2005. – 22 февр. – С. 4.
10. Шутова, А. Алмаз обретает четкую форму / А. Шутова // Белорусская строительная газета. – 2005. – 9 марта. – С.1, 5.
11. Зенкевич, Е. И засверкает “алмаз” / Е. Зенкевич // Вечерний Минск. – 2005. – 15 марта. – С. 2.
12. Блищ, Д. Бриллиант Национальной библиотеки скоро засверкает на солнце / Д. Блищ // 7 дней. – 2005. – 31 марта. – С. 7.
13. Гомельский линолеум для Национальной библиотеки / БелТА // Минский курьер. – 2005. – 31 марта. – С. 4.
14. Урядова, Н. “Бриллиант” засверкает в мае / Н. Урядова // Знамя юности. – 2005. – 8 апр. – С. 4.
15. Карюхина, Т. Алмаз трёхсменной огранки / Т. Карюхина // Белорусская газета. – 2005. – 11 апр. – С. 7.
16. Завадская, И. Грани “алмаза” / И. Завадская // Советская Белоруссия. – 2005. – 12 апр. – С. 15.
17. Хамицевич, Т. Зеленое обрамление “алмаза” / Т. Хамицевич // Минский курьер. – 2005. – 16 апр. – С. 1.
18. Брыгада Прэзідэнта Беларусі ў час суботніка ўклала 60 кубаметраў керамзітабетону на даху канферэнц-залы Нацыянальнай бібліятэкі // Звязда. – 2005. – 26 крас. – С. 1.
19. Костко, Н. В темпе вальса : Национальная библиотека планирует побить все рекорды по переезду / Н. Костко // Экспресс новости. – 2005. – 28 апр. – С. 6.