З 17 студзеня па 14 лютага ў зале дакументаў міжнародных арганізацый (пам. 207g) адкрыта тэматычная выстаўка “Халакост: у сэрца і памяці навечна”, прысвечаная Міжнароднаму дню памяці ахвяр Халакосту.
Гэты Дзень быў заснаваны 1 лістапада 2005 года рашэннем Генеральнай Асамблеі ААН (рэзалюцыя 60/7) і штогод адзначаецца 27 студзеня.
Дата памятнага дня абрана не выпадкова – 27 студзеня 1945 года Савецкая армія вызваліла найбуйнейшы нацысцкі лагер смерці Асвенцым-Біркенау (Польшча), у якім загінула, па розных ацэнках, ад паўтара да чатырох мільёнаў чалавек.
Слова “халакост” у перакладзе са старажытнагрэчаскага holocaustosis азначае “поўнае спаленне”, “знішчэнне агнём”, “ахвярапрынашэнне”. Упершыню тэрмін быў выкарыстаны будучым лаўрэатам Нобелеўскай прэміі міру пісьменнікам Элі Візелем як сімвал газавых камер і крэматорыяў у лагерах знішчэння. Сёння пад гэтым тэрмінам разумеюць праследаванне і масавае знішчэнне прадстаўнікоў розных этнічных і сацыяльных груп (савецкіх ваеннапалонных, палякаў, яўрэяў, цыганоў, безнадзейна хворых і інвалідаў і інш.) У перыяд існавання нацысцкай Германіі.
Халакост стаў паваротным момантам у гісторыі, які заахвоціў свет сказаць “больш ніколі”. Прыняўшы рэзалюцыю 60/7, Генеральная Асамблея ААН адхіліла любое адмаўленне Халакосту як гістарычнай падзеі, ці то цалкам, ці то часткова, і безумоўна асудзіла ўсе праяўленні рэлігійнай нецярпімасці, праследавання або насілля ў дачыненні да пэўных асоб або суполак, абумоўленыя этнічным паходжаннем або рэлігійнымі вераваннямі, дзе б яны ні мелі месца.
Генеральная Асамблея зацвердзіла праграму асветніцкай дзейнасці “Халакост і ААН” і прыняць меры па мабілізацыі грамадзянскай супольнасці з мэтай захавання памяці пра Халакост і асветы па звязаных з ім пытаннях, каб прадухіліць будучыя акты генацыду. Праграма асветніцкай дзейнасці “Халакост і ААН” актыўна супрацоўнічае з партнёрамі па ўсім свеце, праводзіць міжнародныя кампаніі, семінары, арганізуе прагляд кінафільмаў, праводзіць выстаўку ў штаб-кватэры ААН у Нью-Ёрку, рыхтуе навучальныя матэрыялы для педагогаў і студэнтаў. Праграма цесна ўзаемадзейнічае з тымі, хто перажыў Халакост, каб іх галасы былі пачутыя і гучалі як папярэджанне аб наступствах антысемітызму і іншых форм дыскрымінацыі. Кульмінацыяй працы Праграмы становіцца штогадовае правядзенне па ўсім свеце Міжнароднага дня памяці ахвяр Халакосту.
Гэты Дзень з’яўляецца не толькі сведчаннем павагі да тых, хто выжыў і данінай памяці ахвярам Халакосту, ён заклікае да дзеянняў, якія дазволяць прадухіліць паўтарэнне падобных злачынстваў у будучыні.
Тэма памятнай цырымоніі ў 2018 годзе – “Памяць і распаўсюджванне ведаў пра Халакост: наша агульная адказнасць”. Тэма падкрэслівае сусветнае значэнне Халакосту і адлюстроўвае надзею на тое, што вывучэнне гэтай трагедыі заахвоціць чалавецтва рашуча адхіліць усе формы расізму, насілля і антысемітызму.
Прапанаваная чытачам выстаўка налічвае больш за 60 дакументаў на рускай, нямецкай і англійскай мовах: кнігі, перыядычныя выданні, брашуры, буклеты. Сярод іх – гістарычныя, дакументальныя, мемуарныя дакументы, якія заклікаюць служыць таму, каб урокі Халакосту былі ўлічаны і захаваны ў памяці будучых пакаленняў.
Экспазіцыя складаецца з наступных тэматычных раздзелаў:
- Гісторыя Халакосту ў Еўропе (1933–1945)
- Гэта немагчыма забыць (успаміны пра Халакост)
- Урокі Халакосту
- Халакост на тэрыторыі Беларусі
Выстаўка будзе цікавая гісторыкам, спецыялістам у галіне міжнароднага права, сусветнай палітыкі, міжнародных адносін і праў чалавека, а таксама студэнтам, магістрантам, выкладчыкам.
Карысныя спасылкі
- Міжнародны дзень памяці ахвяр Халакоста
- Брашура “Холокост и Организация Объединенных Наций: программа просветительской деятельности”
- Пасяджэнне Генеральнай Асамблеі па рэзалюцыі “Адмаўленне Халакосту” (A/RES/61/255 ) [архіў веб-трансляцыі >>] (26 студзеня 2007 года)
- 28-я спецыяльная сесія Генеральнай Асамблеі “Святкаванне шасцідзясятай гадавіны вызвалення нацысцкіх канцэнтрацыйных лагераў” (24 студзеня 2005 года)
Дакументы
- Рэзалюцыя Генеральнай Асамблеі “Адмаўленне Халакосту” (26 студзеня 2007 года)
- Рэзалюцыя ЮНЕСКА “Памяць пра Халакост” (2007 год)
- Рэзалюцыя Генеральнай Асамблеі “Памяць пра Халакост” (1 лістапада 2005 года)
- Даклад Сусветнай канферэнцыі па барацьбе супраць расізму, расавай дыскрымінацыі, ксенафобіі і звязанай з імі нецярпімасці (Дурбан, 31 жніўня – 8 верасня 2001 года)
- Міжнародная канвенцыя аб ліквідацыі ўсіх форм расавай дыскрымінацыі (21 снежня 1965 года)
- Прынцыпы міжнароднага супрацоўніцтва ў дачыненні выяўлення, арышту, выдачы і пакарання асоб, вінаватых у ваенных злачынствах і злачынствах супраць чалавецтва (3 снежня 1973 года)
- Канвенцыя аб непрыдатнасці тэрміну даўнасці да ваенных злачынстваў і злачынстваў супраць чалавецтва (26 лістапада 1968 года)
- Канвенцыя па папярэджанню і пакаранню злачынства генацыду (9 снежня 1948 года)